Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
70
2.RównanieSchrödingera
Schrödingerzaskoczyłówczesnąelitękwantową(skupionąwokółKopenhagi
iGetyngi)przejrzystymsformułowaniemoperatorowymmechanikikwantowej,
czylimechanikifalowej.Zanarodzinymechanikikwantowejmożnauznaćdzień
27stycznia1926roku,wktórymSchrödingernadesłałdoczasopismaAnnalen
derPhysikpracęzatytułowaną„QuantisierungalsEigenwertproblem”17.
Myślę,żeCzytelnikówzainteresuje,wjakisposóbErwinSchrödingermógł
wpaśćnaswojesławnerównanienastanystacjonarneψodpowiadająceenergii
E(ˆ
Hjestoperatoremhermitowskim,hamiltonianemukładu)
Hψ=Eψ.
ˆ
(2.8)
Najprawdopodobniejjegorozumowaniebyłonastępujące.DeBroglieodkrył,
żeto,cozwyczajowonazywanocząstką,manaturęfalową.Zagadkowe!Jeśli
fala,tozgodniezsugestiąDebye’azseminariumwZurychuSchrödingernapisał
równaniefalistojącejoamplitudzieψjakofunkcjipołożeniax:
v2
d2ψ
dx2
+ω2ψ=0,
(2.9)
gdzievjestprędkościąfali,ωjestczęstościąkołowądrgań(czyli2πv,przyczym
vjestzwykłączęstością)związanązdługościąfaliλznanąrelacją18:ω/v=
=2π.PozatymSchrödingerwiedziałoddeBroglie’amiałprzecieżo
tymwykładwZurychu,jakiejestλ.Mianowicie,λ=h/p,gdziepjestpędem
cząstki,ah=2π¯
hstałąPlancka.Równanietojestgłównymosiągnięciemde
Broglie’a,dziękiktóremupołączyłonkorpuskularny(pęd)ifalowy(λ)charakter
materii.Zkoleipędcząstkizwiązanyjestzenergiąkinetyczną,którajestróżnicą
energiicałkowitej(E)ipotencjalnej(V)cząstki:p2=2m(EV),cowynika
zrelacji:E=p2/(2m)+V.WtensposóbudałosięSchrödingerowiwplątaćw
równaniefaloweenergiępotencjalnąicałkowitącząstki!Terazrównaniefalowe
mapostać
d2ψ
dx2
+
h2
¯
1
[2m(EV)]ψ=0.
(2.10)
Największymkrokiemwkierunkuodkryciabyło...przeniesieniewyrazuzE
nadrugąstronę!Zobaczmy,coSchrödingerotrzymał:
¯
2m
h2
dx2
d2
+Vψ=Eψ.
(2.11)
Wtymmiejscuuczonyzapewnepopadłwzadumę.Przypomniałomusię
jegodoświadczeniewdziedzinierównańwłasnych,którewyniósłzpracwteorii
17„Kwantowaniejakoproblemwłasny”.Tak,byłtakiczas,kiedyomechanicekwantowejmówiło
sięponiemiecku.Zostałytylkopotymnikłeślady.Jednymznichjesteigenvalueproblem”,czyli
zlepekniemiecko-angielski.
18Czyliv=v/λlubinaczejλ=vT.