Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Markstwierdził,żewśródmasrobotnikówzebranychwjednymmiejscuwykształcisięświadomość
klasowa.
Kolejnesposobyprodukcji:
udanawielkateoria?
BadaniahistorycznedoprowadziłyMark-
sadotezy,zgodniezktórąspołeczeństwa
ludzkieprzeszłybardzodługą,aleuporząd-
kowanąścieżkęrozwoju.Wzamierzchłej
przeszłościistniałyniewielkiegrupyludzi,
wktórychniewykształciłsięjeszczeżaden
systemwłasności.Właścicielemwszystkich
zdobytychzasobówbyławspólnotainiewy-
stępowaływniejżadnepodziałyklasowe.
Marksnazwałtęformękomunizmempier-
wotnym.Kiedywzrosłaproduktywnośćtych
grup,wyszłyonepozatensposóbprodukcji
iprzyjęłynowymodel,tymrazemobejmują-
cypewneformywłasnościprywatnej(wtym
niewolnictwo),jaknaprzykładwstarożytnej
GrecjiiRzymie.Odtegomomentupodstawa-
mirozwojuspołeczeństwabyłygospodarka
rolnaifeudalnerelacjewłasności.Europejski
feudalizmopierałsięnapodzialeklasowym
międzyposiadaczamiziemskimiapozbawio-
nymiziemichłopamiidzierżawcami,którzy
–żebyprzeżyć–musielipracowaćdlawłaś-
cicieliziemi.
Zczasemfeudalnysposóbprodukcjirów-
nieżosiągnąłgraniceswojejproduktywności
iustąpiłmiejscaspołeczeństwukapitalistycz-
nemu,któreznamydzisiaj.Pierwsikapitaliści
zaczęliinwestowaćwwarsztatyimanufaktu-
rywXVIwieku,adorewolucjifrancuskiej
w1789rokustalisięwystarczającoliczni
isilni,abystanowićczynnikrewolucjonizu-
jącyhistorię.
Wkapitalizmieantagonizmyklasowe
uległyznacznemuuproszczeniu,aspołe-
czeństwoUpodzieliłosięnadwawielkieobo-
zy”–posiadaczy(kapitalistówlubburżuazję)
orazrobotników(lubproletariat).Rewolucja
