Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Nadzórnaddziałalnościąsamorząduterytorialnego
1.1.2.ISTOTANADZORUWZDECENTRALIZOWANYM
PAŃSTWIEPRAWA
Istotąnadzorujakotakiegojestingerencjawsposóbfunkcjonowaniainnychpodmio-
tów(nadzorowanych)wzakresiewykonywanychprzezniezadań.Dopuszczalnyzakres
orazformyingerencjinadzorczejodmiennewzależnościodprzyjętegomodeluad-
ministrowania.Administracjatypuscentralizowanegocharakteryzujesięistnieniem,
niekiedynawetbardzorozbudowanychstrukturorganizacyjnych,wramachktórych
poszczególneogniwapozbawionejednaksamodzielnościwwykonywaniuzadań,
pozostającwpełniuzależnionymiodpodmiotówhierarchicznienadrzędnych.Zasto-
sowanieznajdujewówczassprawowanienadzoruokreślonegojakohierarchicznybądź
dyrektywalny
3
.Organyzajmującepozycjęorganizacyjnienadrzędnychmająwówczas
praktycznienieograniczonąmożliwośćingerowaniawdziałalnośćpodmiotówpodpo-
rządkowanychzarównopodwzględemosobowym,jakisłużbowym.Sprowadzasięto
domożliwościdecydowaniaosytuacjiosóbwykonującychokreślonefunkcjewpodmio-
tachpodporządkowanych(zatrudnianie,awansowanie,decydowanieowynagradzaniu,
gratyfikowaniuitd.)określanejjakozależnośćosobowa,oraznieograniczonejmożliwości
wydawaniawiążącychpoleceń,wtymcodosposobówzałatwianiadanychspraw,ana-
wetsposobuzałatwieniaindywidualnejsprawy,określanejjakozależnośćsłużbowa.
Wadministracjitypuzdecentralizowanego
4
takazależnośćexdefinitionejestwyklu-
czona.Poszczególneogniwastrukturadministracyjnychpozbawionemożliwoścido-
wolnegooddziaływaniatakosobowego,jakisłużbowego,wtymzwłaszczawpływania
nasposóbwykonywaniazadańprzezpozostałe,wyodrębnionenietylkowsensieorga-
nizacyjnym,aleprzedewszystkimprawnym,podmioty.Nieistniejewówczasmożliwość
nieograniczonejingerencjiwdziałalnośćodrębnychpodmiotówsamodzielnierealizują-
cychwłasnezadaniaikompetencje.Wceluzapewnieniasamodzielnościrealizacjiprzez
niezadańprawodawcawyposażaposzczególneogniwaadministracjiwodrębnąod
państwapodmiotowośćpublicznoprawną,aniekiedytakżeprywatnoprawną
5
.Wich
działalność,zwłaszczawsposóbrealizacjizadań,ingerowaćmogąwyłączniewprost
KartySamorząduLokalnegopróbaoceny[w:]Ograniczeniasamodzielnościprawnejjednosteksamorządute-
rytorialnego,red.K.Ziemski,L.Staniszewska,Poznań2022,s.13–48orazliteraturatamprzywoływana.
3
J.Starościak,Prawoadministracyjne,Warszawa1975,s.61.
4
Natematdecentralizacjizob.J.Starościak,Prawo…,s.61in.;J.Korczak,Samorządterytorialny
wKonstytucjiRP[w:]SystemPrawaAdministracyjnego,red.R.Hauser,Z.Niewiadomski,A.Wróbel,t.2,
S.Biernatiin.,Konstytucyjnepodstawyfunkcjonowaniaadministracjipublicznej,Warszawa2012,s.192in.
orazs.244,atakżeliteraturatamprzywoływana;Z.Niewiadomski,Pojęciesamorząduterytorialnego[w:]Sy-
stemPrawaAdministracyjnego,red.R.Hauser,Z.Niewiadomski,A.Wróbel,t.6,M.Cherkaiin.,Podmioty
administrujące,Warszawa2011,s.125in.orazliteraturatamprzywoływana.
5
Bliżejnatematpodmiotowościprawnejsamorząduzob.np.J.Korczak,Samorządterytorialnyjako
przedmiotregulacjikonstytucyjnych[w:]SystemPrawaAdministracyjnego,red.R.Hauser,Z.Niewiadomski,A.
Wróbel,t.2,s.171iliteraturatamprzywoływana;Z.Niewiadomski,Pojęciesamorządu…,s.116in.oraz
literaturatamprzywoływana.
26
KRYSTIANZIEMSKI