Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Roślinalecznicza,materiamedycznaipokrewnepojęciapodstawowe
8
teczęściroślinne,którerzeczywiściebyłyużywanedo
sporządzanialeków(np.korzenie,nasiona,żywica),sta-
nowiąwłaśnieroślinnąmaterięmedyczną.Znajomość
całychroślinleczniczychteżbyłapotrzebna,bomusiano
wyszukiwaćjewprzyrodzieizbieraćjelubichczęścina
surowiecleczniczy,należałowięcumiećwskazaćiroz-
różniaćgatunki.Wiedzęocałychroślinachzwano
różnorodnie:
•łac.phytologia-jakotytułrozdziałuzkluczemdo
rozpoznawaniagruproślinleczniczychnapodsta-
wieichbudowy(Dale1693:102;Dale1737:52nn);
fytologiadzieliłasięuniegonadendrologię(odrze-
wach,krzewachipalmach)ibotanologię(orośli-
nachpozostałych)(op.cit.:11,269);
•botanologiamedica(Zorn1714:tytuł),pharmaco-
-botanologia(Blair1723:tytuł);
•historiabotanico-practicaihistoriabotanicapracti-
ca-nhistoriabotaniczno-praktyczna”inbotanicz-
napraktyczna”(Morandi1744:frontyspisitytuł);
•łac.botanicamedicainiem.medizinischeBotanik-
nbotanikamedyczna”(Gleditsch1788(1):tytuł,10);
•botanicapharmaceutica-nbotanikafar-
maceutyczna”(Happe1788-1806).Tenautor
w1788r.utworzyłnazwętejdyscypliny21,umiesz-
czającjąwtytuleswegoatlasuroślin.Stosowanado
dziś;
•ang.botanicalmateriamedica-nbotanicznamate-
riamedyczna”(Stokes1812:tytuł);
•fr.botaniquemédicale(Bodard1810:tytuł)iang.
medicalbotany(Barton1818:tytuł)-nbotanika
medyczna”;
•fr.floremédicale-nfloramedyczna”(Chaumeton
1814:tytuł,Descourtilz1829:tytuł);
•łac.florapharmaceutica-nflorafarmaceutyczna”
(Graumüller1815:tytuł);
•floramedica-nfloramedyczna,lekarska”(Spratt
1829:tytuł);
21Wpiśmiennictwiepolskimnazwąbotanikafarmaceutycz-
naposługiwałsięnp.F.Sawiczewski,wczasopiśmiePamiętnik
FarmaceutycznyKrakowski,któregobyłredaktorem.Wychodziło
wlatach1834-1835.
•hortusmedicus-nogródlekarski”(GraVes1834:ty-
tuł);
•niem.medizinisch-pharmazeutischeFlora-nflo-
ra
medyczno-farmaceutyczna”
(Kosteletzky
1831:tytuł);
•pol.floralekarska(Winkler1852a:tytułwtłum.
Pisulewskiego).
Wśladzatym,odpowiednikiterminunroślinylecz-
nicze”byłyliczne,nawetnienaturalneinielogiczne,no-
sząceśladyautorskiejinwencji:
•ang.dispensatoryplants-nroślinydyspensatoryj-
ne”uBlair1723:1(definicjędyspensatoriumzob.
nas.343);
•ang.physicalplants-nroślinylekarskie”(Short
1746:tytuł)iphysicalherbs(op.cit.:xxvi);
•łac.plantaemedicamentosae(Dale1739:57nn
wżywychpaginach);
•łac.plantaeofficinales-nroślinyapteczne”(Gahn
1753:tytuł;Gleditsch1788(1):11;Hoffmann
1802:tytuł):byłytogatunkiznajdującesięwobro-
cieaptecznym,którychzapasypowinnagromadzić
apteka(łac.officina).Łacińskiadj.officinalisigen.
plur.officinarumznajdziemyztegopowoduwwie-
lunazwachroślinleczniczychisurowcówleczni-
czych,zastosowanietozostałonawetutrwalone
włacińskimnazewnictwiebinominalnymwielu
takichgatunków;
•łac.plantaemedicae-nroślinylekarskie”(Gle-
ditsch1788(1):12),byłytowszystkierośliny,jakimi
lekarzsięinteresowałimógłzaordynować-poza
znajdującymisiępowszechniewaptekach,czyli
pozaplantaeofficinales.Gleditschkonsekwentnie
odróżniałtedwaterminy,alezatarłysięjużwpo-
czątkachXIXw.;
•łac.vegetabiliamedica-nroślinymedyczne”(Swe-
diaur1799:i);
•łac.plantaemedicinales-nroślinylekarskie”(Wey-
heiin.1828:tytuł,Bischoff1829:tytuł).
Dziełabotanicznezatytułowanezapomocątakich
terminówzawierająprzeglądgatunkówroślinozastoso-
waniuleczniczymlubpropozycjeklasyfikacji(systema-
