Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Cotojestsocjologia?
AugusteComte(1798–1857)
plinanaukowamaswójspecyficznyprzed-
miot,towierzył,iżwszystkiemająwspólną
logikęimetodęnaukową,którasłużypozna-
niuprawuniwersalnych.Takjakodkrycie
prawobowiązującychwświecieprzyrody
pozwalanampanowaćnadzdarzeniamiije
przewidywać,takodkrycieprawrządzących
ludzkimspołeczeństwemmożenampomóc
wkształtowaniunaszychlosówisłużyćdo-
bruludzkości.Comtetwierdził,żespołeczeń-
stwopodleganiezmiennymprawomnatej
samejzasadziecoświatfizyczny.
przybraćformęUnaukipozytywnej”.Pragnął,
bystosowanowniejtakiesamerygorystycz-
nemetodynaukowe,jakteobowiązujące
wfizyceichemii.
naukapowinnazajmowaćsięwyłącznierze-
czaminamacalnymi,któremożnapoznaćdo-
świadczalnie.Napodstawiestarannejobser-
wacjizmysłowejmożnasformułowaćprawa
wyjaśniającezwiązkimiędzyobserwowany-
mizjawiskami.Zkoleirozumieniezwiąz-
kówprzyczynowychpozwalanaukowcom
przewidywaćprzyszłewydarzenia.Zgodnie
ztympozytywistycznympoglądemwiedza
ospołeczeństwiepowinnaopieraćsięnada-
nychempirycznychuzyskanychdziękiob-
serwacji,porównaniomieksperymentom.
Comteuważał,żesocjologiapowinna
Sformułowane
Pozytywizm
przez
Comte’a
utrzymuje,że
prawo
Usocjologia”–jednemuznich,francuskie-
trzechstadiówmówiotrzechetapachludz-
muautorowiAuguste’owiComte’owi(1798–
kiegopojmowaniaświata:teologicznym,me-
1857).PoczątkowoComteposługiwałsiępo-
tafizycznymipozytywnym.Naetapieteolo-
jęciemUfizykaspołeczna”,aletegosamego
gicznymmyśleniemrządziłyideereligijne
terminuużywaliteżjegointelektualnirywa-
iwiarawto,żespołeczeństwojestwyrazem
le.Chcącwięcodróżnićswojestanowisko,
woliBoga.Naetapiemetafizycznym,który
Comteukułdlanauki,którąchciałstworzyć,
ukształtowałsięwrenesansie,ludzieode-
terminUsocjologia”.
szliodpostrzeganiaspołeczeństwawkate-
MyślComte’aodzwierciedlaburzliwe
goriachponadnaturalnych.Etappozytywny,
wydarzeniajegoczasów.Rewolucjafrancu-
zapoczątkowanyprzezodkryciaKopernika,
skaprzyniosłapoważnezmianyspołeczne,
GalileuszaiNewtona,tofazapoznawania
arozwójprzemysłuzmieniałtradycyjne
społeczeństwaprzyużyciutechniknauko-
wzoryżyciamieszkańcówFrancji.Comte
wych.WzwiązkuztymComteuważał,że
pragnąłstworzyćnaukęospołeczeństwie,
socjologiajestnaukąnajmłodszą,pofizyce,
którawyjaśniałabypraważyciaspołecznego,
chemiiibiologii,aleteżnajważniejsząinaj-
podobniejaknaukiprzyrodniczewyjaśniały
bardziejzłożoną.
funkcjonowanieświatafizycznego.Chociaż
Wpóźniejszymokresieswojejdziałal-
zdawałsobiesprawęztego,żekażdadyscy-
nościComtewyznaczyłsobieambitnyplan
