Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
E.Nowicka,
Ś
wiatcz
ł
owieka
ś
wiatkultury,Warszawa2009
ISBN978-83-01-15936-8,©byWNPWN2006
20
Rozdział1.Przedmiotantropologii
gicznychlubwreszcie,mniejczybardziejwyraźnieformułowanych,preferen-
cjioceniających.Wśródtychelementówrdzeniaantropologiiwymienićnale-
żynastępująceidee:
l
idea(zpozorutylkowewnętrzniesprzeczna)wspólnotynaturyludzkiej
powiązanejzróżnorodnościąkulturowączłowieka;prowadzionanie-
uchronniedostwierdzenia,żeludzkośćjakozbióristotbiologicznych,
atakżekreatywnych,produkującychwżyciuspołecznymkulturę,jestjed-
na,zaśkultur,będącychwynikiemtegotwórczegowysiłku,jestwiele.
Wtensposóbantropologiaodrzucazzałożeniakoncepcjębiologicznego
pochodzeniaróżnickulturowych,awzwiązkuztym,odwoływaniasiędo
czynnikównaturybiologicznejwwyjaśnianiuróżnickulturowych;
lideaopisowego,poznawczego,refleksyjnegoczyanalitycznego,niezaś
oceniającego,stosunkudokulturowejróżnorodnościczłowieka;odbie-
gaonazasadniczoodmyśleniapotocznegoopartegonapoczuciuoczy-
wistości,naturalnościiniekwestionowalnościwzorówiregułdziałania
kultury,zktórejwywodzisięjednostka.Jesttoinnaperspektywa,odrzu-
cającaoceniającystosunekdowzorów,wedługktórychżyjąodmienne
społeczeństwa;
lidearównorzędnościkultur,którejistotąjestrozumieniezarównokultury
małejizolowanejgrupy,zorganizowanegowpaństwonarodu,jakicałego
kulturowegokręgujakopewnychprzejawówkulturowejróżnorodności
iwzwiązkuztymwrównymstopniuzasługującychnapoznanieizba-
danie.Jesttozarazempostawienienarównikulturybadaczaiwszelkich
innychkultur,zarównojakointeresującegoobiektubadań,jakipod
względemtechnologicznym,podwzględemmoralnymikażdyminnym;
lideaprawadopielęgnowaniawłasnejkulturowejodrębnościwrazzpo-
tępianiemniszczeniaróżnorodnościkulturowej,określanejpojęciem„et-
nobójstwa”.
Próbującdokładniejokreślićprzedmiotantropologii,dyscypliny,która
majużdługąhistorię,trzebazkoniecznościskupićsięjedynienapodstawo-
wychsposobachujmowaniagoprzezbadaczyrozmaitychorientacji,stanowią-
cychwznacznymstopniuospecyficetejdziedzinynauki.Wyodrębnieniesię
przedmiotuantropologiistanowiłoważnyaspektdługiegoprocesukształto-
waniasięsamodzielnejdyscyplinynaukowej.Jednakżeniejestłatwe,amoże
nawetwogóleniejestmożliwetakieokreślenieprzedmiotuantropologii,by
niepokrywałsięonzprzedmiotemzainteresowańsocjologii,atakżehistorii
iinnychnaukszczegółowychbadającychposzczególnedziedzinykultury.
Przedmiotowaodrębnośćantropologiijestwięczwiązanazeskupieniemsięna
pewnymtypieproblemów,zesposobempodejściadonichorazznaciskiemna
szczególnegorodzajupytaniaikierunkiposzukiwań.
Skupięsiętylkonanajistotniejszychodrębnościachprzedmiotowychan-
tropologii,aprzedewszystkimnazasadniczychkierunkachposzukiwańwła-
snegoprzedmiotuwobrębietejdziedziny.Poszukiwaniateniezawszemiały