Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
E.Nowicka,
Ś
wiatcz
ł
owieka–
ś
wiatkultury,Warszawa2009
ISBN978-83-01-15936-8,©byWNPWN2006
12
OdAutorki
czeństwachpierwotnychodkwestiizwiązanychzgospodarkąiformamiada-
ptacjidośrodowiska,azakończenieichproblematykąwyobrażeńoświecie
możesugerowaćistnieniepewnejkoncepcjikultury,którejpodstawęstanowi-
łybyzjawiskazwiązaneztechnologiąiprzystosowaniemdootoczeniaprzy-
rodniczego,znichwywodziłbysiękształtstrukturyspołecznej,najwyższena-
tomiastpiętrozajmowałybyzjawiskazzakresumyśliludzkiej.Wprowadziłam
takiukładrozdziałów,gdyżzdajęsobiesprawę,żezjawiskagospodarczo-tech-
nologicznesąnajściślejinajbardziejbezpośredniozwiązanezesferązjawisk
pozakulturowych,choćtakiestwierdzeniejestbardzoogólneiwwypadku
konkretnychzjawiskkulturowychmożesięokazywaćnietrafne.Wgruncie
rzeczypojawiasiępokusa,abyodwrócićporządekrozumowaniaikolejność
rozdziałów,rozpoczynającrozważaniaokulturzespołeczeństwludzkichod
analizysystemówmyślowych,wkategoriachktórychdałybysięwszakzinter-
pretowaćprzedmiotyiumiejętnościnaturytechnicznejorazzjawiskazesfery
organizacjispołecznej.Jednakżezaproponowanywpierwszymwydaniuksiąż-
kiporządekwydałmisiębardziejnaturalnyimniejdyskusyjny.
CzęśćIIizarazemcałypodręcznikzamykakrótkirozdziałoprzemianach
zachodzącychwspołeczeństwachoróżnympoziomierozwojutechnologiczne-
gopodwpływemkontaktówzcywilizacjąeuropejską,sprawiających,żeprze-
stająonebyć„pierwotne”lubwogóleginąjakoodrębnakultura.Tenostatni
rozdziałzawierainformacjezdobyteprzezkilkapokoleńantropologówipre-
zentujeważnyizyskującynaznaczeniudziałwiedzyantropologicznej.
Wiedzaoferowanaprzezantropologięma,wmoimprzekonaniu,poważ-
neznaczeniedlazrozumieniaistotykulturyludzkiej,życialudzkości,którego
podstawowącechądystynktywnąjestzróżnicowaniekulturowe.Antropologia
wskazujeponadtodogodną,jeśliniejedyną,drogę,dziękiktórejmożliwejest
dotarciedoogólnychmechanizmówkulturowych.Ztychtowzględów,mó-
wiącnajkrócej,jestemprzekonanaopotrzebieposiadaniawiedzyantropolo-
gicznejprzezkażdegobadaczazjawiskkulturowych,zarównowielkiegomiasta
przemysłowego,jakistarożytnejcywilizacjirolniczejczyXIX-wiecznejwioski
europejskiej.Okazujesięonawyjątkowoprzydatnatakżedlapsychologów,
którychinteresujeuzyskanieodpowiedzizarównonapytanieouniwersalne
mechanizmypsychologicznetkwiącewczłowieku,jakinakwestiejegopsy-
chologicznegozróżnicowaniakulturowego.Rozwójpsychologiikulturowej
imiędzykulturowejjesttegowymownymświadectwem.
Antropologiajestwzasadzienaukąakademicką.Znaczyto,żejestupra-
wianawedługpewnychreguł,stworzonychwinstytucjachocharakterzena-
ukowym.Jakotakaniestawiasobiecelówpraktycznych,choćprzybierapo-
staćdyscyplinypraktycznej(antropologiastosowana)iskupiasięnakwestiach
społecznejpraktykimiędzykulturowej.Corazczęściejbadaniaantropologicz-
nesąwykorzystywaneprzezróżneinstytucjekształtującepolitykęspołeczną
wobeczbiorowościkulturowoodmiennych,mniejszościetnicznych,młodych
narodówpostkolonialnych,gruppostplemiennych,grupmigranckich,
