Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WIEKIX–XV.ŚREDNIOWIECZEIPRERENESANS
42
wierszowanejprzedstawianesąróżneracje–debate(dysputa,debata,spór,rozpra-
wa).Kontrowersjajakopunktwyjściaprowadzącydodysputystanowiłajedną
zpodstawowychmetoddydaktycznychśredniowiecznejscholastyki.Wramach
triviumopróczgramatykiiretorykiuczonodialektyki,czylisztukiprowadzenia
dysput.Zachowałysięm.in.hiszpańskiewersjeDdysputyduszyzciałem”(Disputa
delalmayelcuerpo,XIIIw.)iDwodyzwinem”;taostatniastanowiczęśćwiększej
kompozycjipoświęconejmiłości–Razóndeamorconlosdenuestosdelaguayelvino
(Rzeczomiłościzesporemwodyzwinem,XIIIw.).Ciekawazpunktuwidzenia
obyczajowegojestrozprawaElenyzMarią(ElenayMaría,XIIIw.).Elenajest
kochankąrycerza,aMaría–utrzymankąksiędza,aspierająsięoto,czyszlach-
cic,awięcczłowiekczynu,czyraczejosobaduchowna,czyliwykształcona,jest
lepszympartneremżyciowym.Wtejdyspuciewyraźniewidaćwpływliteratury
goliardzkiej,związanejześrodowiskiemwędrownychstudentówiklerków(go-
liardów,wagantów),ocharakterzetransgresywnymwstosunkudoobowiązujące-
gowówczasmodelukultury.
Cuadernavíaokazałasięniezwyklewszechstronna.Świetniesprawdzałasię
zarównowdługichutworachociągłejnarracjiocharakterzeepickim,jakiw
tekstachotematycedoktrynalnej.Znalazłaświetnezastosowaniewtematyce
religijnejpodpióremGonzaladeBerceo.JużwXIIIwiekuanonimowyautor
–prawdopodobniemnich–skorzystałztejuczonejstrofyorazmodelu,jaki
stanowiłoLibrodeAlexandre,iskomponowałnowąwersjęPoemadeFernánGon-
zález,opierającsięnafabulepieśniepickiejpoświęconejlegendarnemuwodzo-
wikastylijskiemu,którawpierwotnymkształcie–jakocantardegesta–sięnie
zachowała.
Mówiętedywamotym,bodobrzepojąćmacie,
żelepszajestnadinnekraina,gdziemieszkacie,
prawdziwiedoskonałesąwszystkiejejpołacie,
zarazojejprzymiotachrozlicznychposłuchacie:
Powietrzetułagodne,nigdynazbytgorące,
zaśzimąmrozygrozićniebędątrzaskające,
niemadrugiejkrainyztakichpastwisksłynącej,
anizdrzew,coowocówróżnychdajątysiące.
[ł]
Zacnaziemia,gdzieżyjązwierzynyłownejstada,
wrzekachimorzumnóstworybsmacznychwsieciwpada,
(ktowoli–zasolone,ktowoli–świeżezjada),
obfitośćonychrzeczywewszystkichjestosadach.
Krainaowachlebaiwinamadosyta,
nieznanaświatulepsza,nirównieznakomita,
źródełwiele,niejednarzekawwodęobfita,
isólsiętakżeznajdzie,zżuplicznychwydobyta.
[ł]