Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nikuwerbunkudopracywNiemczech,częściowotakżeprzymusowego,
wgłąbRzeszyNiemieckiejwyjechałokolejne130tys.polskichrobotni-
ków.
TemuodpływowidoNiemiecizamykaniuzakładówprzemysłowychto-
zwiększaniesięliczby
warzyszyłspadekliczbyrobotnikównaterenieKrólestwaPolskiegooraz
zatrudnionychnawsi
nasilającesięprzeludnienienawsi,pogłębionefatalnąstrukturąwłasnoś-
ciowągospodarstwrolnych.Naprzełomiewiekówzrolnictwaileśnictwa
utrzymywałosięok.56%ludnościKrólestwaPolskiego,60%zaborupruskie-
goi73%Galicji.Wedługpierwszegopowojennegospisuz1921r.dlawoje-
wództwcentralnych(byłeKrólestwoPolskie)współczynniktenwzrósł(bez
Warszawy)do65%,wwojewództwachwschodnich(byłeziemiezabrane)
sięgał82%,wwojewództwachzachodnich(byłyzabórpruski)spadłdo
55%,awwojewództwachpołudniowych(byłaGalicja)utrzymałsięnapozio-
mie73%.NaobszarzecałejpowojennejPolskizrolnictwaileśnictwanadal
dochodyuzyskiwałośrednio65%ludności,czyliznaczniewięcejniżprzed
wybuchemwojny.
Temuprocesowizwiększaniasięliczbyzatrudnionychnawsikosz-
niekorzystnastruktura
temzatrudnieniawprzemyśletowarzyszyłautrzymującasięniekorzystna
gospodarstw
chłopskich
strukturagospodarstwchłopskich,szczególniewGalicjiiKrólestwiePol-
skim.PrzedwybuchemwojnywKrólestwiePolskimprawie60%ogólnej
liczbygospodarstwdysponowałozaledwieniespełna20%użytkówrolnych.
WGalicjiteproporcjewyglądałyjeszczegorzej80%gospodarstwzajmo-
wałozaledwie30%użytkówrolnych.Wzaborzepruskimsytuacjabyłaod-
mienna.Mimożedużyodsetekstanowiłygospodarstwaniewielkie,do5ha
(ponad60%gospodarstwprzyniecałych10%zajmowanejpowierzchni),to
byłytojednakgłówniegospodarstwarobotnikówrolnych,aczęściowotak-
żezatrudnionychwprzemyśle,mającychwobectegoinneźródłautrzyma-
nia.Pozostałaziemianależaładowielkichwłaścicieli,zarównojunkrów,jak
ikmieci(gburów,bauerów)ibyłaprowadzonanawysokimpoziomietech-
nologicznym.W1921r.wPolscenadal61%ogólnejliczbygospodarstw
dysponowałozaledwie14%ogólnejpowierzchni,cooznaczałowtejdomi-
nującejgrupieznacznerozdrobnienieidominacjęprodukcjidrobnotowa-
rowej,przedewszystkimpodstawowychtowarówspożywczychprzezna-
czonychdobezpośredniegospożyciaprzezczłonkówrodzinchłopskich.
1.10.Stratywojennewgospodarce
naziemiachpolskich
1.10.1.Stratywprzemyśle
Pozakończeniuwojnydopierowodrodzonympaństwiepolskimdoko-
nanopełnegobilansustrat.Bezpośrednieoszacowanonaok.10mld
64