Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
Szybkirozwójwspółczesnejbiologiimolekularnejjestwynikiemludzkiejciekawościświataiwyzwań,jakiestawia-
jąprzednaukowcamimedycyna,rolnictwoiprzemysł.Żadnadotychczasdziedzinabiologiiniedoświadczyłatak
gwałtownegorozwojuiniecieszysiętakwielkąpopularnościąjakbiologiamolekularna.Społeczeństwojestnie-
zwyklezainteresowanewynikamiProjektuPoznaniaGenomuCzłowiekaiinżynieriigenetycznej,głównieze
względunafascynacjęproblemem,wjakisposóbnaszewłasnegenywpływająnanaszeżycie.Wzwiązkuztakszyb-
kimtempemnastępującychposobieodkryć,dośćtrudnojestznaleźćodpowiedni,aktualnypodręcznikbiologii
molekularnej.Podręcznikiobecnenarynkuksięgarskimdzieląsięzwyklenadwiekategorie:albosązbyttrudne,ob-
szerneibardzoszczegółowe,zawierającmateriał,którywymagarokulubwięcejwykładów,albosąnazbytpodstawo-
we,pobieżneipodająniewieleopisówdoświadczeń.Oczywiściemożnazebraćróżnepozycjeksiążkoweorazliczne
publikacjenaukowe,byprzygotowaćnaichpodstawiewykładićwiczeniazbiologiimolekularnej.Jednakdo-
świadczeniepokazuje,żezwyklejestpewnagrupastudentów,którymtrudnosięuczyćzwykładów,kilkupodręcz-
nikówioryginalnejliteraturynaukowej-niezawszeprzecieżpoświęconejdokładniezagadnieniomomawianym
nazajęciach.Zdrugiejstrony,dokonaniewłaściwegowyboruzagadnieńzlicznychksiążekipracnaukowych-aby
wwykładziedlastudentówjedneprzedstawić,ainnewyeliminować-możerównieżstwarzaćpewnetrudnościwy-
kładowcom.Przedstawianypodręcznikmazazadaniewypełnićtęlukę.Mojąintencjąbyłoutrzymaćobjętośćpod-
ręcznikawpewnychryzach,arównocześniezawrzećwnimnajważniejszeinformacjezzakresubiologiimoleku-
larnej.Wybórtematów,któreprzedstawiłam,jakitych,którepominęłam,odzwierciedlamojespojrzenienabio-
logięmolekularnąibardzomożliwe,żepewneproblemy,niezwykleważnedlainnych,zostałytuomówionewspo-
sóbniedostateczny.Studenciczęstonarzekająnawykładowcę,któryrealizujeprogram„wprostzpodręcznika”.
Zachęcamzatemwykładowców,byuzupełnialipewnepartiemateriałuzgodniezwłasnymspojrzeniemnabiolo-
gięmolekularną.Prezentacjaswojegosposobumyśleniazpewnościąwzbogaciwykładiwzbudziwstudentach
większezainteresowanietymprzedmiotem.
Celepodręcznika
Głównąideąpodręcznikajestwyjaśnieniebiologicznegoznaczeniazarównopodstawowychcechgenówigeno-
mów,budowyifunkcjiRNAibiałek,jakizłożonych,wielopoziomowychoddziaływańważnychdlaorganizmów.
Przedstawiłamwieleróżnychtechnikbiologiimolekularnej,któreopracowanoizastosowanowceluanalizyukła-
dówzłożonych,wtympodstawowezasadyregulacjiekspresjigenówwczasiewzrostuiróżnicowaniakomórki
orazwczasieodpowiedzinazmianyśrodowiska,atakżeosiągnięcia,któresąbardziejzwiązanezzastosowaniami
produkcyjnymiimedycznymi.Wpodręcznikupodkreślonoaktualnypostęptechnologiczny,procesdokonywania
odkryciaorazzwiązanyznimdreszczemocji,atakżezawartorozważaniabioetyczne.
Wksiążcepołożyłamnacisknaprzebiegcałościprocesu,któryskładasięnaodkrycie:obserwacje,pytania,pro-
jektowaniedoświadczeniawceluprzetestowaniastworzonegomodelu,wynikiiwnioski.Sątuzatemnietylko„go-
łe”fakty,alerównieżsposobyichodkrywania.Starałamsięzapoznaćstudentazesłownictwembiologiimoleku-
larnej,aprzedstawionejejpodstawysąopartenawynikachprzeprowadzonychdoświadczeń.Nietrzebaopisywać
każdegoszczegółudanegoprocesu,byprzedstawićjegoogólnąideę.Niemniejjednak,gdytylkotobyłomożliwe,
zamieściłamprzykłady„oryginalnych”danych,jaknp.wynikitestówEMSA,technikiwesternczyanalizsplicin-
guRNA.
Pewnedoświadczeniazostaływybraneiprzedstawionedlatego,żealbosąswoistegorodzaju„klasycznymi”do-
świadczeniami,słynnymiwbiologiimolekularnej,alboteżobrazująszczególnepodejście,częstostosowaneprzez
biologówmolekularnychwudzielaniuodpowiedzinabardzoróżnepytania.
Układtekstu
Podręcznikjestpomyślanyjakopomocdydaktycznawwykładaniuprzedmiotubiologiamolekularna(lubgenety-
kamolekularna)przezjedensemestr.Jestprzeznaczonygłówniedlauczestnikówstudiówlicencjackichbiologii,
chemiilubmedycyny.Podręcznikbędzierównieżprzydatnydlapoczątkującychdoktorantówzbardzoniewielką
wiedząnatematbiologii/genetykimolekularnej.Najlepiej,bystudentrozpoczynającytenprzedmiotmiałzasobą
