Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Organizacjagenomu:odnukleotydówdochromatyny
45
stonopodobnymilubbiałkamizasocjowanymiznukleoidem,najprawdopodobniejbierzeudziałwupakowaniu
DNAiorganizacjigenomu.WśródbiałektychznajdująsiębiałkaHU(ang.heat-unstableprotein),IHF(ang.inte-
grationhostfactor),HNS(ang.heat-stablenucleoidstructuring)iSMC(ang.structuralmaintenanceofchromoso-
mes).SzczególniewdużychilościachwystępująbiałkaHUiHNS.Dalszystopieńupakowaniagenomubakteryj-
negonastępujeprzezutworzenieformsuperzwiniętychdomenodługości20-100kpz.Wprzybliżeniu50%su-
perzwiniętegoDNAjestwformiedomen.Domenytereprezentująstrukturydynamiczne,którenajprawdopodob-
niejniemająspecyficznychsekwencjinukleotydowychnaswoichkońcach.Ujemnąsuperhelikalnośćutrzymuje
aktywnośćtopoizomeraz,wszczególnościaktywnośćgyrazyusuwającejdodatniesuperskręty,którepowstająpod-
czasreplikacjiitranskrypcji(zob.podrozdz.2.8).
3.4Plazmidy
Plazmidytomałe,dwuniciowe,kolistelubliniowecząsteczkiDNA,występującewbakteriach,niektórychgrzybach
iroślinachwyższych.Sątocząsteczkipozachromosomowe(czyliniezintegrowanezgenomemgospodarza),niezależ-
neireplikującesięautonomicznie.Popodzialekomórkowymdokomórekpotomnychjestprzekazywaneprzynajmniej
pojednejkopiiplazmidowegoDNA.WzajemnystosunekgospodarzadoplazmidowegoDNAmożemiećcharakter
układugospodarz-pasożytlubsymbiotyczny.Długośćcząsteczekplazmidowychwahasięod2do100kpz(ryc.3.7).
Większośćplazmidówreprezentujecząsteczkikoliste;wyizolowanojednakrównieżwieleplazmidówliniowych.Istot-
nymprzykłademmożetubyćplazmidliniowypC1K1występującywgrzybachClavicepspurpurea,pasożytujących
nażycie.Grzybzawieratrującealkaloidywywołującehalucynacje,aczasamiśmierćludzi,którzyspożylizakażoneziar-
no.Najprawdopodobniejbyłteżodpowiedzialnyzawydarzenia,którezakończyłysięprocesemczarowniczSalem.
3.5BakteriofagiiwirusyDNAssaków
Głównymmotoremnajwcześniejszychbadańnadwirusamibyłaichpatogenność.Okazałysięonerównieżnie-
zwyklepożytecznymiukładamiwbadaniachpodstawowychzasadbiologiimolekularnej.Bardzoczęstowirusowy
DNAzawieranajednejcząsteczceDNAzestawgenów,zorganizowanywfizjologicznieistotnyciąg.Zanimnastał
czastechnologiiklonowaniagenów,wirusybyłyłatwodostępnymźródłemDczystego”DNAdobadańnadekspre-
sją,funkcjąireplikacjągenomów.GenomybakteriofagówissaczychwirusówDNAwystępująwwieluróżnych
formach:dwuniciowych,jednoniciowych,liniowychikolistych(tab.3.2).
Ryc0307SchematycznyrysunekbakteriizawierającejplazmidowyDNA0Plazmidysąmałymi,kolistymicząsteczkami
DNA,występującymipozachromosomembakteryjnymireplikującymisięautonomiczniewkomórcegospodarza.
