Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XX
Przedmowa
przynajmniejdwasemestryzajęćzpodstawbiologiiiprzynajmniejjedenrokzchemii.Każdyrozdziałrozpoczy-
nasię„złotąmyślą”nadanytematwypowiedzianąprzezsłynnegobiologamolekularnego,potemnastępujeszkic
historycznydodanegozagadnienia,adalejwłaściwazawartośćrozdziału.Rozdziałykończąsięspisemnajważniej-
szychpublikacjiorazzestawempytańkontrolnych.
Treśćpierwszychpięciurozdziałówpodręcznikapowinnabyćdlawiększościstudentówpowtórzeniemmateria-
łu,chociażzawieraonawięcejszczegółów,niżstudiującymiałokazjępoznaćwtrakcieprzedmiotutypupodstawy
biologiilubgenetyki.Studencibiologiimolekularnejmusząmiećsolidnepodstawy,dlategotakieodświeżeniewie-
dzyuważałamzakoniecznedozrozumieniadalszychczęścipodręcznika.Wzależnościodprogramustudiów
nadanejuczelnistudentpowinienpoświęcićmniejlubwięcejczasunaczytanierozdziałówwprowadzających.Roz-
dział1jestkrótkąhistoriągenetykiipoczątkówbiologiimolekularnej.Rozdział2omawiabudowęichemiczne
właściwościDNA.Rozdział3przedstawiaorganizacjęgenomówichromatynęeukariotyczną.Rozdział4opisuje
wszechstronnośćcząsteczekRNA,ichbudowęifunkcje,aRozdział5omawiaprzepływinformacjigenetycznej
odDNAprzezRNAdobiałkaorazbudowęifunkcjębiałek.Kodgenetycznyprzedstawionoprzyomawianiubu-
dowyifunkcjibiałek.Takiporządekprzekazaniamateriałupozwalapojąć,żeabyzrozumiećbudowęifunkcjębia-
łek,trzebawiedzieć,jakprzebiegaprzepływinformacjigenetycznej,skądbierzesiępierwszorzędowastruktura
białekijakiesąkonsekwencjezmianwkodziegenetycznym.
Rozdziały6i7omawiająreplikacjęDNA,utrzymywanietelomerów,naprawęDNAirekombinację.Cho-
ciażwieluwykładowcówuważa,żezagadnieniazwiązanezreplikacjąDNApowinnybyćprzedstawianepóź-
niejwtrakcietrwaniaprzedmiotu,moimzdanieminformacjetesąpotrzebnewcześniej,szczególniebymóc
zrozumiećwielestrategiidoświadczalnychwykorzystywanychwbadaniugenówiichaktywnościnapoziomie
molekularnym.
Zawszetocząsiędyskusje,gdzieumieścićtechnikiimetody-czyrozproszyćjewtekściepodręcznika,czy
daćwosobnymdodatku,czyteżwpoświęconychimspecjalnierozdziałach.Postanowiłamprzyjąćostatnieroz-
wiązanieztymzamierzeniem,żepodręczniktenbędzieprzydatnymźródłeminformacjidlainnychstudentów,
którzyniewybraliprzedmiotubiologiamolekularna.Wieleprogramówstudiówlicencjackichzawieraterazwy-
mógprowadzeniaprzezstudentadoświadczeń,dlategouważałam,żekompilacjastandardowychtechnikbiolo-
giimolekularnejzpodstawamiteoretycznymiwtymzakresiemożebyćdużąpomocądlastudiującego.Wmo-
impodejściudouczeniabiologiimolekularnejzaproponowałamprzedstawieniewiększościpodstawowych
technikwseriiwykładówdotyczącychtechnikrekombinacyjnychDNAiklonowaniaDNA,natomiastinne
technikiwprowadzałamzgodniez„zapotrzebowaniem”winnychrozdziałach,copozwalanadogłębnezrozu-
mieniedoświadczeńprzedstawianychwtympodręczniku.Naprzykład,wRozdziałach8i9,poświęconychtech-
nikomrekombinacyjnymDNA,klonowaniuDNAinarzędziomdoanalizyekspresjigenów,niemożnabyło
omówićwszystkichmetod.Takieomawianiemetodyzametodąbyłobynudneiuciążliwedlaczytelnika.Wdo-
datkustudentbardziejdocenipomysłkryjącysięzakażdątechniką,jeślibędziemiećwięcejdoświadczenia
wbiologiimolekularnej.
Dużouwagipoświęconobiologiimolekularnejeukariotów,zostałyrównieżzamieszczonepewneszczegóły
znacznielepiejpoznaneubakterii.Podstawytakichprocesów,jakreplikacjaDNA,naprawairekombinacja,zosta-
łyprzedstawionetakjakprzebiegająueukariotów.Zasadyprzebiegutychprocesówsąpodobneuprokariotów,
choćskładnikimaszyneriiczyteżnazwyposzczególnychczynnikówbiorącychudziałwtychprocesachmogąbyć
różne.Niemniejjednaktranskrypcjęuprokariotówprzedstawiłamwosobnymrozdziale(Rozdział10),atoztego
powodu,żepewneaspektyregulacjitranskrypcjisązasadniczoróżneniżteueukariotów,naprzykładobecność
operonów,atenuacjiczyteżryboprzełączników.WRozdziale10przedstawiłambudowęmaszyneriitranskrypcyj-
nej,inicjację,elongacjęiterminacjętranskrypcji.
WRozdziale11zostałaomówionakontrolatranskrypcjiueukariotów,opisanoelementyregulatorowe,podsta-
woweczynnikitranskrypcyjne,specyficzneoddziaływaniaDNA-białkawiążąceDNA,udziałkoaktywatorów
ikorepresoróworazregulacjęimportudojądraczynnikówtranskrypcyjnych.Rozdział12prezentujeinformacje
dotyczącerodzącejsięnanaszychoczachepigenetykiimonoallelicznejekspresjigenu.
Rozdział13zapoznajestudentazdojrzewaniemRNAipotranskrypcyjnąregulacjąekspresjigenówueukario-
tów,aRozdział14-zmechanizmemtranslacji,znaciskiemnatranslacjęueukariotów.
Rozdziały15-17prezentująprzykładywieluzastosowańbiologiimolekularnej.Rozdział15opisujeorganizmy
genetyczniemodyfikowaneorazichwykorzystaniewbadaniachpodstawowychiaplikacyjnych.Rozdział16zaj-
mujesięanalizągenomu,włączającwtogenotypowanieDNA,genomikęiproteomikę.WRozdziale17przedsta-
