Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
Częśćpierwsza.Wiadomościwstępne
Oczywistąkonsekwencjąoceny,żeprzestępstwojestproduktemwrodzonychinaby-
tychwtokurozwojuspołecznegowłaściwościsprawcy,byłpostulatsformułowania
środkówpenalnych,któreutylitarneisłużąochroniespołeczeństwaprzedsprawcą.
Dużąrolęmiałaodegraćprewencjaindywidualna,awięcoddziaływanienaprzyszłość
nasprawcęprzestępstwa.Wzwiązkuztymformułowanoróżnetypologiesprawców.
Dzielononp.sprawcówna:przestępcówokazjonalnych,przestępcówznamiętności,
recydywistów,chronicznychrecydywistów,przestępcówwykazującychwstrętdopracy,
przestępcówzawodowychitd.Stosowniedotypusprawcyproponowanoodpowiednie
środkipenalne.UważanyzazałożycielaszkołysocjologicznejniemieckiprawnikFranz
vonLisztproponował:
-unieszkodliwieniepoprzezdługotrwałąizolacjęalbonaweteliminacjęsprawców
niepoprawnych,
-poprawętych,którzytegowymagająiktórychmożnapoprawić,oraz
-odstraszanietzw.sprawcówokolicznościowych.
Przedstawicieleszkołysocjologicznejnieodrzucalicałkowiciedorobkuszkołykla-
sycznej.Akceptowalisiatkępojęciowąprawakarnego,niedążyliteżdolikwidacjikar
kryminalnych.Ichpostulatembyłouzupełnieniekodyfikacjikarnychośrodkiza-
bezpieczające,któremiałybyćstosowaneobokalbozamiastkarorazsłużyćochronie
społeczeństwaprzedsprawcą.
Dorobekszkołysocjologicznejjestobecnywewspółczesnymprawiekarnym.Dyrek-
tywaindywidualnoprewencyjnaodgrywaistotnąrolęwramachsądowegowymiaru
kary.Dlawymiarukaryznaczeniemarecydywa.Podobniewkryminologiiistotnąrolę
odgrywanp.patologiaspołeczna,którejpodstawmożnaupatrywaćm.in.wdorobku
szkołysocjologicznej.
Jednymzprominentnychprzedstawicieliszkołysocjologicznejrangieuropejskiejbył
polskiprawnik,profesorUniwersytetuJanaKazimierzaweLwowie,JuliuszMakarewicz.
2.4.Odbywaniekarypozbawieniawolności.Powstanie
irozwójpenitencjarystyki
WXIXw.karapozbawieniawolnościostateczniezdominowałakatalogkarkry-
minalnych.Percepcjatejkaryewoluowaławkierunkuuczynieniasprawcy-anie
jegoczynu-centralnąfigurąpenitencjarystyki.Corazwyraźniejdostrzeganebyły
wadysystemucelkowego,codoprowadziłodopowstanianowegosystemu,zwanego
progresywnym.JegonaukowepodwalinystworzyłfrancuskiprawnikCharlesLucas,
którypostulował,bykarapozbawieniawolnościsłużyłaprzedewszystkimprzystoso-
waniuskazanegodożyciawspołeczeństwie.Pojawiłysiępodwalinyideiresocjalizacji.