Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.Historiaodpowiedzialnościkarnej-jejzałożeniaisposobyrealizacji
49
Systemprogresywnycharakteryzowałsiępodziałemczasupozbawieniawolnościna
etapy,wramachktórychpoddawanosprawcęróżnorodnemuoddziaływaniu.Naj-
częściejwetapiepierwszymsprawcabyłizolowanywindywidualnejceli,comiałobyć
swegorodzajuterapiąszokowąuświadamiającąwięźniowijegosytuację.Wramach
drugiegoetapuosadzonywspólniezinnymiwięźniamiprzymusowowykonywałprace
publiczne,nocespędzającwosamotnieniuwceli.Etaptenbyłnajważniejszywsystemie
progresywnym.Wpracyupatrywanoszansnaodrodzeniemoralnesprawcy.Następnie,
wzależnościododmiany,osadzonybyłzwalnianyzzakładukarnegoi-przebywającna
wolności-podlegałnadzorowi(odmianaangielska)albojeszczeprzedzwolnieniemna
wolnośćnadzorowanątrafiałdotzw.więzieniaprzejściowego(odmianairlandzka),gdzie
cieszyłsięstosunkowodużymzakresemwolnościosobistej.Mógłbezdozorujednostki
penitencjarnejpodejmowaćpracęuosóbprywatnych.Etapwięzieniaprzejściowego
iwolnościnadzorowanejsłużyłreadaptacjispołecznejosadzonego.
Systemprogresywnyodegrałogromnąrolęwrozwojuwięziennictwa.Możnawnim
upatrywaćpierwowzorówwspółczesnychrozwiązańwzakresietypologiizakładów
karnychczysystemówodbywaniakarypozbawieniawolności.
Znaczącymwydarzeniemwrozwojupenitencjarystykibyłoprzyjęcienakon-
gresiepenitencjarnymz1870r.wCincinnatiDeklaracjizasad(Declarationof
Principles),zwanejteżDeklaracjąprawczłowiekaiwięźnia.Stanowiłaonawyrazupod-
miotowieniaosadzonych.Wjednymzczęstopowoływanychjejfragmentówwskazano,
żensiłąbrutalnąmożnastworzyćdobrychwięźniów,tylkomoralnemwychowaniem
możnastworzyćdobrychobywateli”4.Zadeklarowano,żewięzieniesłużymoralnej
poprawieosadzonych,anieodwetowi.PodwpływemDeklaracjistworzonowStanach
Zjednoczonychtzw.reformatoria(pierwszewElmirawstanieNowyJork).Powstały
onedlaskazanychwwiekuod16do30lat,codoktórychoceniano,żerokująpoprawę.
Zapewniałyosadzonymprzygotowaniezawodoweorazszerokiemożliwościrozwijania
ichzainteresowań.Systemreformatoriówcharakteryzowałsiękaramiwzględnienie-
oznaczonymi,tzn.sąd,umieszczającsprawcęwreformatorium,określałminimalną
karędoodbycia.To,kiedysprawcaopuścireformatorium,zależałoodpostępówwjego
poprawie.Torozwiązaniesięniesprawdziło.Brakokreślonegoterminukońcaodbywania
karynegatywniewpływałnaskazanychifunkcjonowaniereformatoriów.Ostatecznie
wynikiichfunkcjonowaniaokazałysięrozczarowujące.
2.5.Ruchobronyspołecznej.Resocjalizacja
Mimożeróżneideealternatywnewobeckarkryminalnych,zwłaszczakarypo-
zbawieniawolności,niespełniałypokładanychwnichnadziei,wciążpojawiały
sięnowekoncepcje.Należałdonichruchobronyspołecznej,wswejpierwotnejformie
4L.Rabinowicz,Podstawynaukiowięziennictwie,Warszawa1933,s.69.