Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
64
Częśćpierwsza.Wiadomościwstępne
WczęściogólnejKodeksukarnegoszerokieujęciesprawcywystępujeznacznieczęściej
niżwąskie.Przykładowo,kiedywart.4§1k.k.mowaoustawiewzględniejszejdla
sprawcy,chodziosprawcęwszerokimznaczeniu.
Czasemnazwynsprawca”używasięzamiennieznazwąnoskarżony”
,niesąto
jednaksynonimy.Wkonkretnymstaniefaktycznymsprawcaprzestępstwa
możeniezostaćoskarżonymnagrunciepostępowaniakarnego.Zkoleiwprzypad-
kuoskarżenianiewłaściwejosobyoskarżonyniejestsprawcączynuzabronionego.
6.Pokrzywdzony
Kodekskarnyposługujesiępojęciempokrzywdzonego,alegoniedefiniuje.Defi-
nicjapokrzywdzonegozostałasformułowananapotrzebypostępowaniakarnego
wart.49k.p.k.MimobrakuwKodeksiekarnymodwołaniadodefinicjizart.49k.p.k.
przedstawicieledoktrynyprawakarnegomaterialnegosązgodni,żewłaśniewtym
przepisienależyposzukiwaćobjaśnieniamaterialnoprawnegopojęciapokrzywdzonego.
Zgodniezart.49§1k.p.k.pokrzywdzonymjestosobafizycznalubprawna,
którejdobroprawnezostałobezpośrednionaruszonelubzagrożoneprzez
przestępstwo.Dodatkowo,zgodniez§2,pokrzywdzonymmożebyćtakżeinstytucja
państwowalubsamorządowa.
Charaktertegowstępnegorozdziałuniepozwalanapełnąwykładnięprzywołanego
przepisu.Wartojednakpodkreślić,żekrągpokrzywdzonychjestwspółwyznaczanyprzez
pojęcieprzestępstwa.Niekażdasytuacja,którejefektemjestszkodaczykrzywda,jest
przestępstwem,awięcniekażdy,ktoponiósłszkodęlubkrzywdę,jestpokrzywdzo-
nym.Statuspokrzywdzonegojestwięczależnyoddecyzjiustawodawcyokryminalizacji
określonejkategoriizachowańorazodzakresuikształtutejkryminalizacji.
Ustawodawcaniezdecydowałsiękryminalizowaćnieumyślnegozniszczeniarzeczy,zatem
osoba,którejrzeczzostałazniszczonaprzezkogośnieumyślnie,niejestpokrzywdzonym
wrozumieniuprawakarnego.
Wtymkontekściewartoprzywołaćkryminologicznąkategorięofiary.nOfiara”
topojęcieszerszeodnpokrzywdzonego”
,obejmującekażdąosobę,któraponiosła
szkodęlubkrzywdę,nawetwówczas,gdyniemożnanadaćjejstatusupokrzywdzonego
wpostępowaniukarnym.
Nazwynpokrzywdzony”nienależyużywaćzamiennieznazwąnposzkodowany”
.nPo-
szkodowany”tofiguraosadzonawreżimiecywilnoprawnym.Oczywiścieczęstobywa,