Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.Historiaodpowiedzialnościkarnej-jejzałożeniaisposobyrealizacji
51
3.PolskiekodyfkacjekarneXXwieku
3.1.Kodyfkacjakarnaz1932roku
Przedwojennapolskakodyfikacjakarnazostaławprowadzonarozporządzeniem
PrezydentaRPz11.07.1932r.5Projektkodeksuzostałstworzonyprzezsekcjękarną
KomisjiKodyfikacyjnejRP
,awięcorganeksperckiskładającysięzprzedstawicielinauki
prawaorazpraktyków.KodekstennazywanyjestkodeksemMakarewicza,ponieważ
JuliuszMakarewiczbyłjegogłównymtwórcą.Znaczącąrolęwjegopowstaniuodegrał
teżWacławMakowski.
KodeksMakarewiczakorzystałzdorobkuszkołyklasycznejorazsocjologicznej.Zgodnie
zpostulatamiklasykówokreślał:istotęprzestępstwa,zasadyodpowiedzialności,umyśl-
nośćinieumyślność.Klasycznybyłteżkatalogkarskładającysięz:karyśmierci(gro-
żącejwpięciuprzypadkach,zawszejakosankcjaalternatywna),karywięzienia,aresztu
igrzywny.Kodeksstawiasięwspółcześniezawzórprawidłowejtechnikilegislacyjnej
zewzględunajasnośćwypowiedzi,syntetycznośćregulacjiorazspójność.Późniejsze
kodyfikacje,wtymwspółczesnypolskiKodekskarny,częstowprostposługująsię
formułamiwypracowanymiwKodeksiekarnymz1932r.Nowatorskimrozwiązaniem
byłazaproponowanaprzezMakarewiczakonstrukcjapodżeganiaipomocnictwajako
samoistnychpostacipopełnieniaprzestępstwa.Rozwiązanietokonsekwentniejest
stosowanewpóźniejszychpolskichkodyfikacjachkarnych.
Korzystajączpostulatówszkołysocjologicznej,wkodeksieokreślonotakżedwaszcze-
gólne,nielecznicześrodkizabezpieczającestosowanepoodbyciukaryprzezsprawcę.Po
pierwsze,umieszczeniesprawcywdomupracyprzymusowej,jeżelijegoczynpozostawał
wzwiązkuzewstrętemdopracy.Środektenbyłfakultatywny,stosowanogonaokres
5lat,choćporokusądmógłzarządzićzwolnienie.Podrugie,umieszczeniesprawcy
naokresminimum5latwzakładziedlaniepoprawnych,jeżelistwierdzonotrzykrotny
powrótdoprzestępstwabądźsprawcabyłprzestępcązawodowymalboznawyknie-
nia.Domypracyprzymusowejnigdywpraktyceniefunkcjonowały.Nieznaleziono
odpowiednichfunduszy.Zakładydlaniepoprawnychpowstały,aleichznaczeniebyło
marginalne.Współcześnietegorodzajunieleczniczychśrodkówzabezpieczających
sięniestosuje.Lepszymrozwiązaniemokazujesięodpowiedniezaprojektowaniekary
pozbawieniawolności.
3.2.Degradacjaprawakarnegowokresiestalinowskim
PoIIwojnieświatowejwPolsceformalnieutrzymanowmocykodeksMakare-
wicza.Jednocześniewokresiepierwszych10latodutworzeniaPKWNwydano
5Dz.U.Nr60,poz.571.