Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Przeczytajcałytytułtabeli.Tytułytabel
2.Zwróćuwagęnawyjaśnieniaiuwagi
UżyjSocjologicznejwyobraźni
sączęstoprzydługie,gdyżbadacze
starająsięprecyzyjnieokreślićcharakter
zawartychwnichinformacji.Tytułtabeli2.2
zawierapopierwszetemat,któregodotyczą
dane,podrugieinformację,żezostały
onezestawionewcelachporównawczych,
ipotrzecie,żesątodanetylkozwybranych
krajów.
dotyczącedanych.Uwagimogąwskazywać,
jakbyłzbieranymateriałalbodlaczego
jestprezentowanywtaki,anieinnysposób.
Jeżelidaneniezostałyzebraneprzez
samegobadaczaibazująnawynikach
publikowanychgdzieindziej,towtabeli
podajesięichźródło.Wskazanieźródła
wpływanapoglądcodowiarygodności
danychorazstanowiinformację,gdzie
możnaichszukać.Wprzypadkunaszej
tabeliwidaćjasno,żedanepochodzą
zpublikacjiOECD.
2.1.Korzystanieztabel
Zapoznającsięzliteraturąsocjologiczną,
częstobędziesznatrafaćnatabele.
Czasemrobiąonewrażenie
skomplikowanych,alejeżelizastosujesz
siędopodanychdalejwskazówek,
toniebędzieszmiećproblemówzich
rozszyfrowaniem.Przyodrobinie
praktykimożnajeczytaćautomatycznie.
Nieulegajpokusiepomijaniatabel,
ponieważprzedstawiasięwnich
skondensowanądawkęinformacji,które
możnaodczytaćszybciej,niżgdyby
umieszczonojewtekście.Umiejętność
sprawnegokorzystaniaztabelpozwoli
teżstwierdzić,wjakimstopniuuzasadnione
sąwnioskiformułowaneprzezautora.
Rozumieniezwiązkówprzyczynowo-skutkowych
3.Przeczytajnagłówkikolumniwierszytabeli.
4.Ustal,jakiejednostkizastosowano.
5.Zastanówsię,jakiewnioskimożna
sugerująistnieniekilkuinteresującychtendencji.
Popierwsze,odsetekposiadaczysamochodów
jestbardzoróżnywróżnychkrajach:w2002
rokuliczbasamochodównatysiącmieszkańców
byłaponadpięćrazywiększawStanach
ZjednoczonychniżwTurcji.Podrugie,zachodzi
wyraźnyzwiązekmiędzyodsetkiemposiadaczy
samochodówapoziomemzamożnościkraju.
Odsetekposiadaczysamochodówmógłby
wpraktyceposłużyćzaprzybliżonywskaźnik
zróżnicowaniazamożnościposzczególnych
krajów.Potrzecie,prawiewewszystkich
uwzględnionychkrajachwlatach1990–2002ten
odsetekwzrósł,przyczymwpewnychkrajach
wzrosttenbyłwiększyniżwinnych,atomoże
wskazywaćnatempowzrostugospodarczego.
(Wniektórychtabelach„nagłówki”znajdują
sięudołu,anieugóry.)Mówiąone,jakirodzaj
informacjijestzawartywposzczególnych
wierszachikolumnach.Czytającliczby,
pamiętaj,czegodotyczą.Wnaszymprzypadku
nagłówkizlewejzawierająnazwykrajów,
augóry–odsetekposiadaczysamochodów
ilata,zktórychpochodządane.
Danewtabelimogąodnosićsiędoliczby
przypadków,odsetek,wartościprzeciętnych
lubinnychmiar.Wartoczasemprzeliczyć
jenabardziejprzydatnewielkości,
naprzykładgdytabelaniepodajewielkości
procentowych,przydatnemożesięokazać
ichwyliczenie.
wyciągnąćzzawartychwtabeliinformacji.
Większośćtabelinterpretująsamiautorzy
ioczywiścienależymiećnauwadzeto,
copiszą.Alewartoteżzastanowićsię,
nacojeszczemogąwskazywaćdane.
Liczbyzawartewnaszejprzykładowejtabeli
45
grupamizdarzeńlubzmiennymi.
Zmienna
tokażdyaspekt,wjakimjednostkilubgru-
pyróżniąsięodsiebie.Dozmiennychso-
cjologicznychnależąmiędzyinnymiwiek,
różnicewysokościdochodów,wskaźniki
przestępczościiróżniceklasowe.Możnaby
sądzić,żejeślidwiezmiennesąmocnosko-
relowane,tomiędzynimimusiistniećzwią-
zekprzyczynowy,aleczęstowcaletaknie
jest.Korelacjebezzwiązkuprzyczynowego
nienależądorzadkości.Naprzykładpo
drugiejwojnieświatowejstwierdzonosilną
korelacjęmiędzyspadkiemliczbypalaczy
fajkiaspadkiemliczbyosóbregularniecho-
dzącychdokina.Tooczywiste,żejednonie
wynikazdrugiego,itrudnobyłobynawet
znaleźćjakiśogólniejszyzwiązekmiędzy
tymizmiennymi.
