Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RządKucharzewskiegoprzetrwałzaledwietrzymiesiące.Wdniu
11lutego1918r.jegoministrowiewrazzpremieremnaznakprotestu
przeciwkopostanowieniompokojuzUkrainąizgodzienawcieleniedo
niejChełmszczyznypodalisiędodymisji.OdtejporyRadaRegencyjnanie
potrafiłajużodzyskaćpoparciaspołecznego.Przezspołeczeństwopol-
skiebyłatraktowanajakoniesuwerenna,podporządkowanabezwarun-
kowopaństwomcentralnym.Tejopiniiniezmieniłyciągłeprzesunięcia
nastanowiskachrządowych.Wdniu27lutegopowołanoprowizoryczny
gabinetpodkierownictwemAntoniegoPonikowskiego.Dotychczasowi
ministrowienadalkierowaliwnimswoimiresortami,tymczasowyrząd
miałtrwaćtylkodopowołaniaprzezRadęRegencyjnąnowego,stabilnego
gabinetu.Stałosiętodopiero4kwietnia1918r.Najegoczelestanąłbyły
ministerskarbuwrządzieKucharzewskiego,ekonomistaiprawnikJan-
-KantySteczkowski.Nowygabinetniebyłjużciałemzdolnymdoefektyw-
negorządzeniawobliczucorazwyraźniejrysującejsiępodkoniecsierp-
nia1918r.klęskipaństwcentralnychnafronciezachodnim.
Narastająceicorazbardziejdotkliweskutkiprowadzeniagospo-
darkiwojennej,przedewszystkimbrakiwzaopatrzeniu,spowodowały
w1918r.naziemiachpolskichszybkąradykalizacjępostaw,szczegól-
niewdużychmiastachorazwokręgachprzemysłowych.Partierobot-
niczenawoływałydogruntownychzmianspołecznychipolitycznych,
ajednocześniecorazśmielejwysuwanohasłapełnejniezależnościna-
rodowej.RadaRegencyjnapróbowałabezskutecznieopanowaćsytua-
cjęjesienią1918r.,proklamując7października1918r.niepodległość
proklamacjaRady
irozwiązującRadęStanuKrólestwaPolskiego,apięćdnipóźniejfor-
Regencyjnej
malnieprzejmująckontrolęnadPolskimiSiłamiZbrojnymiznajdujący-
misiędotejporypodkontroląniemiecką.Zwieńczeniemtychdziałań
z7października
1918r.
miałobyćpowołanienowegogabinetuzpełnymskłademministrów.
Wdniu27października1918r.powstałrząd,naktóregoczelestanął
JózefŚwieżyński,jedenzprzywódcówobozuendeckiego,od1915r.
prezespasywistycznegoMiędzypartyjnegoKołaPolitycznego,którepo-
rozumiałosięwsprawieutworzenianowegogabinetuzRadąRegencyj-
ną.Niepotrafiłonjużjednakznaleźćszerszegopoparciapolitycznego,
aprzedewszystkimniebyłwstanieopanowaćsytuacjispołecznejiza-
pewnićporządkunaulicachmiast.
DymisjaŚwieżyńskiegooznaczałautratęprzezRadęRegencyjnąmoż-
liwościsprawowaniawładzy.Powołanie4listopadakolejnegoprowizo-
riumrządowego,tymrazemzprawnikiemzUniwersytetuJagiellońskiego,
WładysławemWróblewskimnaczele,byłotylkorozwiązaniemtymczaso-
wym.Przybycie10listopada1918r.doWarszawyuwolnionegoztwier-
powrótJ.Piłsudskiego
dzywMagdeburguJ.Piłsudskiego,któryponadtowdrodzepowrotnej
doWarszawy
przeprowadziłwBerlinierozmowyzprzedstawicielamirząduniemieckie-
go,stałosiędlaRadyRegencyjnejszansąpodtrzymanialegalizmuwładz
polskichpodporządkowanychpaństwomcentralnym.NajpierwRadaRe-
57