Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stądfascynacjarodzimątradycjąartystycznąifolklorem,szczególnie
podhalańskim,jakoźródłamiinspiracji.
Odmiennebyłyźródłainspiracjiekspresjonistówskupionychwokół
grupa„Bunt”
poznańskiego„Zdroju”.Twórcomtejgrupy,nazwanej„Bunt”,piętnona-
dawałautorytet,jakimcieszyłsięS.Przybyszewski.Noweimpulsyczer-
palionizawangardyniemieckiej.Nawiązywanojednakidopolskiego
romantyzmu,szczególniejegomesjańskiegonurtu.Twórcytejgrupy
(J.Hulewicz,StefanSzmaj,WładysławSkotarek,StanisławiMałgorzata
Kubiccy,JanJerzyWroniecki,ArturMariaSwinarski),szukającimpulsów
donarodowegoodrodzeniaPolaków,sięgalidoartystycznychekspery-
mentów,mającychoddziaływaćnaodbiorcęekspresjąformy.Tepoczy-
naniauwalniająceartystówodnaśladowanianaturyisięganiadoprostej
symbolikibyłybliskierównieżFormistom,którzyuschyłkuwojnypodjęli
współpracęz„Buntem”.
Trzeciązawangardowychgrup,którepowstałynaziemiachpolskich
grupa„JungIdysz”
wokresiewojny,byłażydowska„JungIdysz”.Jejanimatoremstałsiępoe-
taigrafikMojżeszBroderson.Równieżiartyścitejgrupy(JankielAdler,
HenrykBarciński,WincentyBrauner,IdaBraunerówna,PolaLindenfel-
dówna,MarekSzwarciSalomonBlat)poszukiwalidrógodrodzenia,tym
razemjednakżydowskiejtradycjinarodowej,sięgającjednaknietylkodo
przeszłościjudaizmuwPolsce,zarównotejodnoszącejsiędoortodok-
syjnejsynagogi,jakitejwywiedzionejzchasydyzmu,aletakżewcharak-
terystycznydlatejgrupysynkretycznysposóbbliskitwórczościChagalla.
Bogatoczerpalitakżeztradycjichrześcijańskiej.Używającnowej,uprosz-
czonejizgeometryzowanejformyorazoperująckontrastemrozproszo-
nychświateł,wkompozycjiwprostnawiązywalidotradycjiniemieckiego
ekspresjonizmu,corównieżzbliżałoichdo„Buntu”.
Tymawangardowymdziałaniomniepatronowałyjednakkształtujące
sięwówczasinstytucjekulturalne,którymzleconotroskęnadzachowa-
niempolskiegodziedzictwakulturowego.Tebyłynadalzdominowane
przezzwolennikówmodernizmu.Jużw1916r.miastoWarszawapodjęło
wysiłekprzekształceniadotychczasowegoMuzeumSztukPięknychwMu-
zeumNarodowe,dołączającdoniegozasobyinnychzbiorów,głównie
znajdującychsięwdyspozycjiUniwersytetuWarszawskiego.Kolekcjata
stałasięodtejporygłównąinstytucjągromadzącąpolskiemalarstwo,
rzeźbę,sztukęzdobnicząinumizmaty.
