Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Rozdział3
Tabela3.1IlośćDNAkomórkowegowróżnychgatunkach
Gatunek
Bakteriofagλ
Bakteria(Escherichiacoli)
Drożdże(Saccharomycescerevisiae)
Muszkaowocowa
(Drosophilamelanogaster)
Człowiek(Homosapiens)
Liczbapar
zasad
4,85×104
4,7×106
1,25×107
1,65×108
3×109
DługośćDNA
(mm)*
0,017
1,4
4,6
56,0
999,0
Wymiarykomórki
(mm)
<0,0001
0,001
0,005
0,010
0,010
Liczba
chromosomów#
16
23
1
1
4
*Długośćcząsteczkiprzedupakowaniem.
#Danedotyczągenomówhaploidalnych.Dlawiększościeukariotówdiploidalnekomórkisomatycznebędąmiećdwarazywiększąliczbęchromosomów.
Tabela3.2RóżnorodnośćorganizacjigenomówzbudowanychzDNA
Genom
Eukarioty
Bakterie
Plazmidy
DNAwirusowyssaków
Bakteriofagi
DNAchloroplastowy
DNAmitochondrialny
Forma
Wielkość(kpz)
Dwuniciowa,liniowa
104do106
Dwuniciowa,kolista
103
Dwuniciowa,kolista(czasamiliniowa)
2-15
Jednoniciowa,liniowa;dwuniciowa,
liniowa;dwuniciowa,kolista
3-280
Jednoniciowa,kolista;dwuniciowa,liniowa
~50
Dwuniciowa,kolista(lubdwuniciowa,liniowa?)
120-160
Dwuniciowa,kolista(czasamidwuniciowa
liniowa)
Zwierzęta:16,5
Rośliny:100-2500
3.2Genomeukariotyczny
Komórkieukariotycznemuszązmieścićok.2mnieupakowanegoDNAdokulistegojądra,ośrednicymniejszej
niż10Mm(1Mm=10-6m)(ryc.3.1).Oznaczato,żestopieńupakowaniaDNAmusiwynieść1000-10000razy.Ten
zdumiewającywyczyndokonujesięprzezpakowaniecząsteczekliniowegoDNAwchromatynę(DNAzasocjowa-
nyzbiałkami).DNAzostajenajpierwnawiniętynakomplekshistonowy,zwanynukleosomem.Ciągnukleoso-
mówjestzwijanywzygzakowatyłańcuchchromatyny,któryzkoleizwijasięwdomeny,aostateczniewchromo-
somymetafazowe.Uzyskiwanynakażdymetapiestopieńupakowaniajestprzedstawionynarycinie3.2.
WprzypadkuorganizmóweukariotycznychokreślenieDgenom”stosujesięczęstomającnamyśliDNAchro-
mosomów,czyliDNAjądrowy(wodróżnieniuodDNAoraganellowegolubplazmidowego).Wtakistotnych
procesach,jakreplikacjaDNA,rekombinacja,transkrypcja,naprawaisegregacjachromosomówgenommusi
byćupakowanywchromatynę.
Budowachromatyny:perspektywahistoryczna
W1928r.AlbrechtKosselwyizolowałmałe,zasadowebiałkazjądererytrocytówgęsi.Nazwałtebiałkahistonami.
Dopierowlatach70.XXwieku,stosującpołączeniatechnikbiochemicznychimikroskopiielektronowej,wlabora-
toriachRogeraKornbergaiPierre’aChambonaustalono,żepodstawowąjednostkąupakowaniachromatynyjest
