Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
76
Częśćpierwsza.Wiadomościwstępne
przestępstwaigrożącejzaniekary,coprzenosiłosię,wpewnejmierze,nauprawnienie
sędziegosprawującegowymiarsprawiedliwościwimieniukróla.
Wpolskimporządkuprawnymzasadę-nazywanątakżezasadąokreśloności
-wyrażaart.42KonstytucjiRP
,art.7ust.1EKPC,art.15MPPOPorazart.1
§1k.k.Jejwyrażeniusłużyteżart.4§1k.k.Zasadaokreślonościwytyczaobowiązki
zarównoustawodawcy,jakiorganówstosującychprawokarne.
Przywołaneprzepisywpierwszejkolejnościwprowadzająwymógistnieniausta-
wowegozakazuwchwilipopełnieniaczynu,cojestrównoznacznezzakazem
ustanawianiakryminalizacjiczynuzmocąwsteczną(nullumcrimensinelegepoenali
anteriori;lexpoenalisretrononagit).
Zpowyższychogólnychujęćwyprowadzasięzasadyszczegółowe,ato:
-nullumcrimensinelegecerta(opisprzestępstwamusicechowaćsięodpowied-
nimstopniemokreślonościiostrości);
-nullumcrimensinelegestricta(ustawakarnaniemożebyćzniekorzyściądla
sprawcypoddawanawykładnirozszerzającejaniwnioskowaniuperanalogiam).
Zasadanullumcrimen,nullapoenasinelegewistotnysposóbwpływanaukształ-
towaniekataloguźródełprawakarnegoimetodywykładnijegoprzepisów,dlatego
uwagiztymzwiązanewprzeważającejmierzezamieszczonewczęścipierwszej,
rozdzialeVII.Wtymmiejscuzostanąporuszoneinnejejaspekty.
Przedewszystkimtrzebazwrócićuwagęnasposóbrealizowaniaprzezustawodawcę
wdemokratycznympaństwieprawnymzasadynależytejokreśloności.Musibyćbowiem
postawionepytanieostopieńtejokreśloności,atodlatego,żeustawodawcanajczęściej
posługujesięsyntetycznymopisem,podczasgdypełniejszącharakterystykęzakazanego
czynakazanegozachowaniaprzynosiopiskazuistyczny.
Opisysyntetycznespotykamywopisieprzestępstwzarównoskutkowych,jakibezskut-
kowych(zob.częśćpierwsza,rozdziałVII,pkt5.3),aleróżneobowiązkiustawodawcy
przykonstruowaniuopisówtychdwóchrodzajówprzestępstw.
Wprzypadkuprzestępstwaskutkowegojegospołecznaszkodliwośćzależy
przedewszystkimodskutku,wmniejszejzaśmierzeodczynu.Ustawodawca
najczęściejniecharakteryzujetuzatembliżejczynuiograniczasiędotakichsformuło-
wań,jakndopuszcza”czynpowoduje”
.Wobectegoprzyjmujesięjakoregułę(doznającą
wyjątków),żeprzestępstwaskutkowemogąbyćpopełnionezarównoprzezdziałanie,
jakiprzezzaniechanie(odziałaniuizaniechaniuwięcejwczęścidrugiej,rozdzialeI).