Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturagermańskichprzybyszów
63
celtyckiej,adoczasówkrólaEcgbertanigdyniedoszłodosytuacji,żewszystkieheptarchicz-
nekrólestwapodporządkowałysiękomukolwiekjednocześnie.Przezjakiśczaspozycjęlidera
utrzymywałKent,wykorzystującyswedogodnepołożenieirzymskiejeszczetradycjehandlu
zkontynentem,którychbynajmniejniezniszczyligermańscyprzybysze.Odwrotnie,jakwyka-
zująostatniewykopaliska,wzmocnilije,rozbudowującnajwiększetutejszemiastoCanterbury,
któremuzresztąnadaliostatecznienazwęłączącądawnełacińskieCantiumzokreśleniemza-
mieszkałegotuludu.NajstarszaangielskanazwategomiastabrzmiałazatemCanterwara-
burgh,czyliDgródludukentyjskiegon(wara-lud,iburgh-gród,miastoobronne).
PopołączeniuBernicjiiDeirynajbardziejwpływowymkrólestwemheptarchiistała
sięoczywiścieNorthumbria.Turozwinęłasięnajwiększasiećklasztorów,tuzaczęłarozkwi-
taćliteraturastaroangielska,tupowstałapierwszakronikaspisanapołacinieprzezautora
angielskiegoBedę,októrymobszerniejzachwilę.PrzywództwoNorthumbriitrwałodomo-
mentu,gdyzaczęlijązkońcemlat20.IXw.pustoszyćwikingowie.Kolejnymwiodącym
królestwemheptarchiistałasięMyrcelubMyrcnalond(dziśMercja),którejkrólOffapodjął
podkon.VIIIw.omaludanąpróbępołączeniakrólestwwjednopaństwo.Wymuszonesiłą
inieobejmująceNorthumbrii,państwoOffyrozpadłosięjednakpojegośmierci.PoMercji
dominującewpływywheptarchiiuzyskałWessex.Stądteżwyszedłnajważniejszywdziejach
Angliiimpulszjednoczeniowy,gdywładcategokrólestwa,Ecgbert,dziękiukładom,podbo-
jom,atakżezasprawąszantażupolitycznegopołączyłporazpierwszywszystkiepaństewka
heptarchiipodswymberłem.ZadatętakrozumianegozjednoczeniaAngliiuważasięrok
829,gdypoddałosięjegowładzyostatniepaństwoheptarchii,Northumbria.
DziełoEcgbertanieprzetrwałozbytdługo,gdyżprzezprawie200kolejnychlatokra-
wałyjenajazdywikingów.WXstuleciuwobrębiedawnychpaństwheptarchiipowstałaskan-
dynawskastrukturapaństwowa,znanajakoDanelaw(Danelagh),którejdziejeiwpływ
kulturowyomawiamywinnymmiejscu.Przetrwałajednakpamięćozjednoczeniudokona-
nymprzezEgberta,podtrzymywanaprzezkolejnychwładcówdynastiiWessexu,którzyprzez
dłuższyczaspotrafiliutrzymywaćwikingówwszachu,odbijającstopniowoutraconeteryto-
riazapanowaniaAlfredaWielkiego,aprawiecałkowiciezaEdmundaiEthelstana.
Zastanawiające,dlaczegoAnglia,któraostateczniezostałazjednoczonapodprzewo-
demkrólestwasaksońskiego,zyskałaswąprzyjętądziśnazwę,England,nieodSaksonów,ale
odAnglów?PochodzionabowiemodokreśleniaEngel-lond,czyliziemiaAnglów.Byćmoże
przesądziłaotymjeszczewokresieheptarchiidługadominacjapolitycznainiewątpliwie
wyżejrozwiniętakulturakrólestwangliańskich,szczególnieNorthumbrii.
Kulturagermańskichprzybyszów
Znajstarszychtekstówłacińskichiceltyckichwynikadośćjednoznacznie,żeplemio-
naAnglówiSaksonów,dokonującepodbojuBrytanii,cechowałprymitywizmbudzącypo-
gardęzromanizowanychBrytonów,którzywyraz
·nieodczuwaliswojąwyższośćkulturową
jakodziedziceprowincjiImperiumRzymskiego.OrzymskiejBrytaniiGildaspiszewielokrot-
nieDpatriamean,wspominakrólówbrytońskich,którzywywodziliswekorzenieDdeconsu-
libusRomanin.PamięćoimperialnejprzeszłościutrzymywałasięwśródBrytonówprzez
kilkasetlat,ajejśladyznajdujemyjeszczewceltyckichkronikachśredniowiecznychzXIIw.
