Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KulturaCeltów
35
Zuwaginawyjątkowopoważnekonsekwencjewyklęciewładcyniepodlegałodecyzji
jedyniepoety.Upoważnionedotegociałabyłyzapewneodmiennewposzczególnychokre-
sachiwróżnychkrólestwachiwiększośćzasadichpostępowaniajestdziśniedowyśledzenia.
Wokresieodnotowanymjużwczasachpóz
·niejszychtworzyłojezwykle30wojowników,
azchwiląchrystianizacjiIrlandiirównież30biskupów.Wyklęcienastępowałopowieluczyn-
nościachrytualnychiwróżebnych,odbywanychprzezollamhawtowarzystwie6filidównaj-
wyższej,6rangi.
Swewierszeollamhpisałwspecjalnejizbiebezokien,znajdującejsięnakażdym
irlandzkimdworze.Wierzonobowiem,żetylkowciemnościmożnatworzyćpoezję.Jeden
zzachowanychpoematów,opisującyprocespowstawaniawiersza,mówiwyraz
·nie,że
należywtedy:
odgradzaćsięodsłonecznegoświatła
niechmiejscełożaciemnośćchroni
15
.
Poeta,leżącnaspecjalnymłożu,układałwierszwpamięci,czyniąctozawsze
zzamkniętymioczami:
gdybymniezamknąłmoichpowiek
ochronnegowelonuprzedjasnościądnia
pomiędzymnąalśniącymipromieniami-
mogłybyonezniszczyćmojąsztukę
16
.
Przedchrześcijańskaliteraturaceltycka
Twórczośćpoetówceltyckichnieograniczałasię,oczywiście,tylkodopanegiryków
isatyr,służącychswoistemuutrzymywaniuspołeczeństwaceltyckiegowrównowadze.Nie
zachowałasięprzedchrześcijańskaliteraturaCeltówkontynentalnychibrytońskich,znisz-
czonaprzezRzymian,dlategoponownie,jakwwypadkustrukturybardycznej,musimy
posłużyćsięanalogiąirlandzką.Jednakżenietylkozpowoduanalogiisięgamydotradycji
irlandzkiej.Wartowiedzieć,żeliteraturatazachowałasięgłówniedziękiskrybomklasztorów
iryjskich,którepowstawałynietylkowobrębieIrlandii,aleiBrytanii.Iryjskieklasztory,po-
łożonenaprzybrzeżnychwysepkachBrytanii,szczególnieIonaiLindisfarne,mająwybitny
udziałwrozwojukulturybrytyjskiej,mimoswegooczywistegoiryjskiegocharakteru.Waga
kulturowapowstałychwnichzabytkówpiśmiennictwajestporównywalnadospuścizny
skryptoriówClonmacnoise,KellsczyArmagh.NaobugłównychWyspachBrytyjskichmnisi
świadomieczynieratowalizabytkijednejznajstarszychihistorycznienajwiększychliteratur
europejskich.Należybowiempamiętać,żedoczasówpiśmiennictwachrześcijańskiegobyła
totradycjaustna,przekazywanaprzezbardówzpokolenianapokolenie.Rzymianie,podbi-
jającyGalięczyBrytanię,niewykazalizainteresowaniazachowaniemjejwpiśmie,asama
13
Cyt.za:J.Carney,IrishBardicPoet,[Dublin]1967,s.5.
14
J.E.CaerwynWilliams,P.K.Ford,TheIrishLiteraryTradition,Cardiff1992,s.32.
15
E.Knott,G.Murphy,EarlyIrishLiterature,London1966,s.63.
16
Ibid.,s.63-64.
