Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AlfredWielki
75
górskikryształokształciedużejłzy.Nakryształzprzodunałożonowykonanątechnikąema-
lierskąpersonifikacjęwzroku-postaćodużychoczachpatrzącąprzezdwakwiatyczyteż
misterniezwiązanesznurytrzymanewrękach.
AlfredWielki
KlejnotAlfredakierujenasząuwagękujegowłaścicielowi.Przeznaczenietegoklej-
notudługobudziłokontrowersje.Ostatecznieuznano,żejesttonajprawdopodobniejgłówka
wskaz
·nikadoczytania(aestal).Sztukaczytaniaipisaniabyławcentrumuwagikróla.Zajego
panowaniawikingowiezalalibowiemkraj,zniszczyliklasztory,aznimiszkoły,iwymordowali
większośćumiejącychczytaćipisaćksiężyimnichów.
OówczesnymstanieedukacjipisałsamAlfredwprzedmowiedoswegotłumaczenia
naangielskiencyklikiGrzegorzaWielkiegoCurapastoralis:
WiedzapośródAnglikówpodupadładotegostopnia,żebyłoniewieluponaszejstronierzekiHumber,
którzywiedzieli,jakinterpretowaćmszałpoangielskulubprzetłumaczyćjakikolwieklistzłacinyna
angielski,amyślę,iżbyłotakowychniewieluzdrugiejstronyrzekiHumber[...]jaksądzę,niebyło
jednegotakiegoczłowiekanapołudnieodTamizy,gdyobjąłemrządytegokrólestwa
22
.
DziałaniaAlfreda,zmierzającedoratowaniakulturyangielskiej,byłyjaknaswójczas
imponujące.Podejmowałjewburzliwychlatach,pełnychstarćiwyprawwojennychizaledwie
dwóchdłuższychokresówpokoju,międzykolejnymiwojnamizDuńczykami(Deniscan),jak
wówczasokreślanowikingówbezwzględunato,czypochodzilizDanii,czyzNorwegii.
Alfredzałożyłprzedewszystkimszkołępałacową,mającąmudostarczyćdobrzewykształco-
nychurzędników,wykonawcówjegopoleceń.Nakazałteżtłumaczenienaangielskiwielu
dziełpiśmiennictwaeuropejskiego,którezróżnychwzględówbyłyprzydatnewpodnoszeniu
poziomukulturyAnglii.Znalazłasięwśródnichm.in.wspomnianaencyklikapapieskaGrze-
gorzaWielkiegoCurapastoralis.Wybórtegotekstuniebyłprzypadkowy.Zawierałon
wskazówkinatematpodniesieniapoziomuintelektualnegoijakościdziałańduchowieństwa,
rzeczwówczaspierwszorzędnejwagiwAnglii,pozbawionejwiększejliczbydobrzewykształ-
conychduchownych.Królnakazałrównieżprzetłumaczeniezłacinynaangielskinp.znane-
gotraktatuOpocieszeniu,jakiedajefilozofia(Deconsolationephilosophiae)Boecjusza,
EklezjastycznejhistoriinaroduangielskiegoBedy,Wyznańwsamotnościśw.Augustynaidzieła
hiszpańskiegomnichaOrozjuszaHistoriarumlibriseptemadversupaganos(Historiiksiąg
siedmioroprzeciwpoganom).
Ktotłumaczyłteteksty,niewiemy.Prawdopodobnieniektóreznichlubichfragmenty
-samkról.Przekładypozostałychbyłyzapewnedziełemzdolniejszychduchownychidwo-
rzan,którychAlfredWielkiwymieniaprzyokazjiprezentowaniatechnikitłumaczenia.We
wstępiedoCurapastoralispisze,iżprzekładudokonał,Dczasemtłumacząc[...]słowopo
słowie,czasemprzykładającwiększeznaczeniedosensu,dokładnietak,jaksięnauczyłem
odmojegoarcybiskupaPlegmunda,biskupaAsseraimoichkapelanównadwornychGrim-
boldaiJohannisan
23
.
22
Alfred,PrefacetothePastoralCare[w:]AnOldEnglishAnthology,ed.W.F
.Bolton,London1963,s.32.
23
Ibid.,s.31.
