Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KulturaCeltów
33
charakter.Zakładałytransmigracjęciałaludzkiegodoinnegoświata,zktóregomogą
wdowolnychmomentachwracaćnaziemię.Śmierćjestwtakimujęciurodzajemokresowej
wizytywciążtejsamejpostacicielesnejdanegoosobnikawinnejrzeczywistości.
Duchowefunkcjedruidówbyłybliskieinnejklasiespołeczeństwaceltyckiego,jaką
stanowilipoeci.Wrzeczysamej,częśćdruidówbyłarównocześniepoetami,podobnie
jakniektórzypoeci-druidami.Mimotopełniliróżnefunkcjezarównowswejgenezie,jak
iwspołecznymrozwoju.
Bardwarchaicznejspołecznościceltyckiej
Poetabyłwspołecznościceltyckiejkimśnieporównanieważniejszymniżtylkopieś-
niarzemczywierszopisem.Łączyłświatbóstwinaturyzludem,jakireprezentował,zbierał
duchowedoświadczeniaijednocześniepubliczniejewyrażał.Gdyzachodziłapotrzeba,sta-
wałsięniezależnymsędziąduchowychpoczynańswegospołeczeństwa,szczególniejego
władców.Celtowierozumielipoezjęjakowcielenieognia,azarazemłącznikmiędzyczłowie-
kiemasiłamiprzyrody,uosobionymiwbóstwach.Wtymukładziebyłoważne,czydoczesny
władcadanegoludupozostajewzgodziezprawamiokreślanymiprzezbóstwa,czyteżnie.
Dlategoteżpoetaceltycki,zwanybardem,miałniezwykłewśródinnychnarodówEuropy
prawokrytykiipiętnowaniawładcówwimieniubogów.
Niebyłojednakuniwersalnejkategoriibarda.Wspołeczeństwieceltyckimmielioni
swojąhierarchię.Niewiemy,jakwyglądałaonawobrębiepogańskiejBrytanii,gdyżokupacja
rzymska,apotemnajazdanglosaskiwdwóchniszczycielskichdlabrytońskiejkulturyude-
rzeniachdoprowadziłydojejzaniku.Amożemyoniejwnioskowaćtylkoprzezporównanie
zhierarchiązachowanąwIrlandii,gdziezbrojneramięRzymuniesięgało,apodbójanglo-
saskinastąpiłowielepóz
·niej.Pozwoliłotonaprzetrwaniestarychstrukturcharakterystycz-
nychdlaZielonejWyspynieporównaniedłużej,awkażdymraziedomomentupowstania
pierwszychklasztorówchrześcijańskich,którychskrybowieutrwalilijewpiśmie.
Najniższystopieńpoetycki-plebejski,miałwIrlandiiprostybard,zwyklewędrowny,
utrzymującysięzwykonywaniaswejpoezjitam,gdziechcianogoprzyjąćiugościć.Wyżsi
rangąbylifilidzi,poecidworscy,którzydzielilisięzwyklena6kategoriipoetyckich,mierzo-
nychjakościąpoezji,atakżeliczbązapamiętanychtekstówpoetyckich.Każdyznich,jak
świadcząpóz
·niejszejużz
·ródła,musiałpamiętaćok.350utworów.Spośródfilidównajwyż-
szejrangibyłwybieranyollamh(ollav),mającyprzywilejtowarzyszeniaksięciulubkrólowirl
´,
iposiadającytakisamstatusjakżonawładcy!Jegooficjalnytytułbrzmiałollamhrl
´dan(bard
społecznościkrólewskiej).Podczasucztollamhowiprzysługiwałomiejsceprzybokuri.Miał
też,humorystycznyzdzisiejszegopunktuwidzenia,przywilejleżeniawspólniezwładcą
podstołempodłuższejpijatyceiudawaniasięwrazznimnaspoczynek.Tenniecodzienny
przywilejwspólnychpokładzinprzemieniałsiędośćczęstowstosunekhomoseksualny,
oczymświadczypewnaliczbadawnychtekstów,choćpochodząonejużzokresuśrednio-
10
11
12
9
Ibid.,s.219-220.
Ibid.,s.218.
Ibid.,s.219.
Ibid.,s.220-221.
