Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KulturaCeltów
25
metrówodStonehenge.Wielkiangielskipamiętnikarz,SamuelPepys,przejeżdżającnieopo-
dal,postanowiłzwiedzićruinySarumiwpadłwniekłamanypodziwpomieszanyzprze-
strachem:Dujrzałemwielkątwierdzęiwysiadłszypodszedłemkuniej,iwszedłemwmury
[...]itakjeznalazłemogromnymi,ażsięprzelękłem,żemwnichsamtamponocy,abyło
jużdobrzeciemnon
3
.
WmiejscutympisarzEdwardRutherfurdumieściłakcjętranshistorycznejpowieści
Sarum(1987).Wjejpierwszymrozdzialeopisujewydarzeniaz7000latp.n.e.Przybywatu
wówczaszpółnocnejtundrynajdawniejszyprzodekBrytyjczyków,fikcyjnyHwll,zżonąAkun
idwójkądzieci.Jegopotomkowie,wtenczyinnysposóbzwiązaniztymmiejscem,towa-
rzysząpotemczytelnikowiprzeznastępne9tys.lat,przyczymkażdykolejnyrozdziałjest
związanyzinnąepokąbrytyjskichdziejów.Trzynaściewydańtejksiążkiwciągukilkulat
świadczyoniezwykłymzainteresowaniutąpowieścią.Komuś,ktochciałbypodważyćtęnie-
zwykłąliterackąkoncepcję,twierdząc,iżjestniemożliwe,bydoszukaćsięwewspółczesnej
BrytaniiprzodkówHwllaiAkun,dobitnieodpowiedziałanauka,którejustaleniaRutherfurd
antycypował.W1997r.ekipadoktoraBrianaSykesazInstytutuMedycynyMolekularnej
UniwersytetuOksfordzkiegopoddałabadaniomgenetycznymsłynnegoDczłowieka
zCheddarun,któregoszczątkilicząsobieok.9tys.lat.ZbadanoDNAjegozębatrzonowego.
Podobnymbadaniompoddano15-osobowązaledwie,wyselekcjonowanągrupęludności
Cheddaru.Kuzdumieniubadaczyokazałosię,żeDNAmiejscowegonauczycielahistorii,
AdrianaTargetta,mieszkającegoniespełnakilometrodjaskini,wykazujewyraz
·nepokrewień-
stwozDczłowiekiemzCheddarunwliniiżeńskiej.Mieliwspólnąprababkęlubbylipotom-
kamisióstr,żyjącychkilkanaściepokoleńwcześniej.Przypadektenwskazuje,żemimo
wszystkichhistorycznychwstrząsów,zwłaszczatypowegodlaBrytaniiprzepędzaniajednych
grupetnicznychprzezinne,mimomniejczybardziejdobrowolnychlubwymuszonychmig-
racji,utrzymywałasiętujakaśdostrzegalna,teraznaukowopotwierdzona,nitkaciągłości
genetycznejludności.Najez
·dz
·cyrzadkozabijaliwszystkichpokonanych,conajmniejczęść
jeńcówczymiejscowychzdrajcówasymilowałasięzprzybyszami,apojmanekobietyzosta-
wałynałożnicamilubżonaminowychprzybyszówiwydawałykolejnepokoleniapotomków
najstarszychludówBrytanii.
CzyCeltowiebrytyjscyprzybylizkontynentu
europejskiego?
Paradoksalnie,przypadekDczłowiekazCheddarundałargumenttymnaukowcom,
którzyjużwcześniejzaczęlikwestionowaćtezęokontynentalnymrodowodziebrytyjskich
Celtów.Dotychczaszakładanodośćjednoznacznie,żeCeltowieprzybylidoBrytaniinieu-
stalonymiściśledrogamizkontynentueuropejskiegowseriimigracji.Spieranosięwprawdzie
ozakresichronologiętychmigracji,ichszlaki,aleniktnieodważałsiętegozałożenia
kwestionować.
Potencjalniedziękiróżnymwewnątrzkontynentalnymprzemieszczeniomkulturacel-
tyckiejBrytaniimogłabysięwywodzićztrzechgłównych,określonychprzezarcheologię,
2
GajuszJuliuszCezar,Wojnagalijska,przeł.ioprac.E.Konik,Wrocław-Kraków1978,s.143.
3
DziennikSamuelaPepysa,tłum.M.Dąbrowska,t.II,Warszawa1954,s.334.
