Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Poezjastaroangielska
65
(staroang.cealc,łac.calx-wapno),wśródnazwproduktówżywnościowychmasło-butter
(staroang.butter,łac.butyrum).
Nasuwasięzatemwniosek,żejeśliwyrazówzapożyczonychzkulturyłacińskiejbyło
takdużo,toisamychzjawiskkultury,któretenazwyokreślały,musieliGermanieprzejąć
odpowiedniowiele.Pobliższymprzyjrzeniusiękulturapółnocnychbarbarzyńcówokazuje
sięwcalebogatanietylkopodwzględemczystoleksykalnym.Dowodemjejpięknasąbowiem
równieżzabytkiliteraturyisztuki.
Poezjastaroangielska
PoecinietworzyliwanglosaskiejAngliitakzłożonychhierarchii,jakwkulturze
Celtów.Istniałydwaznanenamstopniepoetyckie.Wyższymbyłscop,niższymgleeman.Na-
zwascopwiązałasięzestaroangielskimczasownikiemsceapan(tworzyć),zktóregopotem
rozwinąłsięwspółczesnyrzeczownikiczasownikshape(kształtlubnadawaćkształt).Scop-
skop,zatemnadawałjejkształt,tworzyłpoezję.Zkoleigleeman(staroang.gleoman),tomąż
czyniącyradość.Jegofunkcjąbyłowykonywaniepoezji.Jestprawdopodobne,żeambitniej-
szygleemanmógławansować,gdyzwolniłosięmiejscescopaprzydworzejakiegoślokalnego
władykiczykróla.Otym,żeubieganiesięotakiemiejscebyłoprzedmiotemwspółzawodnic-
twa,świadczązachowanezabytkipoezjistaroangielskiej,przedewszystkimwierszSkarga
Deora(ponieważdawnipoecinietytułowaliswychutworów,występujeonpodkilkuróżnymi
tytułamiwspółczesnymi,jakDeor,TheComplaintofDeorczyDeor)sLament).Jesttopoetyc-
kieutyskiwanieDeoranazmiennośćlosu,wyrażonew7strofach,zktórychkażdaopowiada
oinnymludzkimnieszczęściuikończysięcharakterystycznym,pełnymmelancholijnegostoi-
cyzmurefrenem:DCozłe,tomija,iztymtakbędzien.
Ostatniąstrofępoetapoświęciłswejwłasnejniedoli.Niezdołałwystarczającoschle-
biaćwierszamiswemupanu,Heodeningowi,któryrozejrzałsięzainnym,zdolniejszympa-
negirystą,apoprzedniegopoprostuwylałzpracy:
Wkońcumogęośpiewaćmewłasnepołożeniesmutne
Długolotówwysokich,gdybyłemHeodeningaskopem.
MeimięDeor,drogiememuwładcy,
Miłabyłamasłużbaprzeztakwielezim
Iłaskawymójkról,ażprzybyłHeorrenda,
Zręcznywśpiewie,zachłannynaziemię,
Którąniegdyśminadałmójpanmiłościwy
Cozłe,tomija,iztymtakbędzie
7
.
Wielupoetówwędrowałooddworudodworuwposzukiwaniuchleba.Wczasach,
gdyjęzykigermańskienierozdzieliłysięjeszczeostatecznie,ogromneterytoriumzajmowane
przezplemionatejrodzinypozwalałoznajdowaćaudytoriumniemalwcałejEuropie,anawet
pozanią,jeślizważyć,żeplemionagockiewszczycieswychmigracjiipodbojówdocierałyido
6
Pełniejszyzestawłac.zapożyczeńwnajstarszychwarstwachjęzykastaroang.zob.:W
.Lipoński,Narodziny
cywilizacjiWyspBrytyjskich,Poznań2002,s.159-161.
7
Deor[w:]TheExeterBook,ed.G.Ph.Krapp,E.vanKirkDobbie,NewYork-London1966,s.178-179.
