Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
78
DZIEDZICTWOARTURAIHENGESTA
przypuszczalnieporazpierwszyThorgils(Turgesius),którypoczynającod831r.łupiłwten
sposóbirlandzkieprowincjeConnaught,MeathiUlster,wsławiającsięażtrzykrotnymzni-
szczeniemklasztoruArmagh.
UwybrzeżypołudniowejAngliiwikingowiepojawilisięw834r.,gdysplądrowaliwy-
sepkęSheppeywujściuTamizy.Zajmowaniemałychwysepek,naktórychtworzylirodzaj
bazywypadowejdoswychrajdówwgłąblądu,stałosięodtądjednymzelementówichtak-
tyki.OpróczSheppeypodobnąrolęodegraławyspaThanet.ZajęcieSheppeymiałoznacze-
niestrategiczne-wikingowiemogliodtądszantażowaćbogatyLondyn,któryw842r.został
ocalonydziękipotężnemuokupowi,aleitaksplądrowaligow851.Wtymsamymczasie
złupiliCanterburyiRochesterorazzapuścilisięnaterenyNorthumbriiiSomerset.Miasta
angielskieniebyły,oczywiście,jedynymicelamizbójeckichnapaściwikingów.Ogromnefloty,
licząceczęstopokilkasetstatków,wpływałydowieluzatokportowychEuropy,dokonywały
desantu,grabiły,cosiędało,zupodobaniemmordującprzytymmieszkańców.Największa
tegotypuflota,liczącaok.600statków,miałanaswymsumieniuspalenieHambur-
gaw844r.
Odbywanymcokilkalatrajdomszybkojednakzaczęłytowarzyszyćpróbykolonizacji
podbitychterenów.Rozpoczęłosięodudanychpróbprzezimowaniawopalisadowanych
obozachwojskowych.W866r.największawhistoriiwikińskichwyprawnaAnglięflotawpły-
nęładozatokiHumber,opanowującYorkirozpoczynającsystematycznypodbójNorthum-
brii.DowódcamitejwyprawybyliIngwariHubba,synowielegendarnegoRagnara
Lodbroga,opiewanegowskandynawskichsagach.Porazpierwszywikingowieprzywiez
·li
zesobąkonie,dziękiktórymmogliterazszybciejprzemieszczać,atakżezabieraćzesobą
więcejłupów.Yorkstałsięnietylkoichbaząwypadową,aleistolicąpowstałegotuwkrótce
wikińskiegoquasi-królestwa.Itowikingowiedaliwspółczesnąnazwętemumiastu,zmie-
niającanglosaskiEorfvic(dosł.LeżeDzikaalboDzikaOsada)naJorvik,cozbiegiemczasu
uległoskróceniunawspółczesnyYork.Zlegendwynika,żeprzybyciewikingówNorthumbria
zawdzięczaealdormanowiBeornowioprzydomkuButsecarl(KrólŁodzi),któremukról
Northumbriimiałuwieśćżonę.WedługjednejwersjilegendyuwodzicielemmiałbyćOsbeort,
panującywpółnocnejNorthumbrii,wedługinnejAella,królDeiry,znanyzresztągwałtownik,
mającyYorkzaswąstolicę.Niewiemy,ilejestprawdywtychopowieściach,choćprzybycie
Beornadoktóregośzesjoekongówzeskargąnaswegowładcęmogłostanowićwygodny
pretekstnajazdu.Taknaprawdę,bynapadaćnaupatrzonecele,wikingowieniepotrzebowali
żadnegopretekstu.Czynilito,kiedychcieliigdziechcieli.
PoczątkowowikingowieutrzymywaliwNorthumbriijakoswychwasalilokalnych
władców,aleostateczniepodporządkowalitenterenbezpośrednimrządom,tworzącrodzaj
wikińskiegokrólestwa,związanegoprzezdziesiątkilatczymśnakształtuniipolitycznej
iwojskowejzpodobnym,założonymwDublinie.Ztegopowodujednymznajważniejszych
zadań,jakiesobiepostawili,byłoutrzymaniepołączenialądowegowiodącegozYorkudo
zachodniegowybrzeżaBrytanii,skądjednymskokiemprzezmorzeosiągaliIrlandię,zamiast
opływaćSzkocjęczyjeszczedłuższymszlakiemAnglięodpołudnia.Rozpoczęliwtymcelu
serięwojenzleżącąimnadrodzeMercją.Równocześnieposuwalisięnapołudnie,pustosząc
klasztoryimiastaWschodniejAnglii,Crowland,Ely,Medeshamstede,Peterboroughiwiele
innych.SubkrólWschodniejAnglii,Edmund,przegrałdecydującąbitwępodHoxneijako
chrześcijaninodmówiłzłożeniawikingomhołdu.Zostałprzywiązanydodrzewaizabity
