Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SCHYŁEKSTAREGOŚWIATA:
„LABELLEEPOqUE”1871–1914
44
Cieśninami,anieBułgarią.Ostatecznie–wbrewPetersburgowi–14(2)sierpnia
1887r.natroniebułgarskimzasiadłFerdynandCoburg-Gotha-Kohary.
III.Formowanietrójporozumienia
Przymierzefrancusko-rosyjskie
Pierwszepróbydoprowadzeniadozbliżeniapodjętojużw1887r.Wówczastomi-
nistersprawzagranicznychFrancjiEmileFlourensposzukałporozumieniazPeters-
burgiem.OkazjędotegostworzyławizytawParyżudelegatówBułgariizabiegających
opoparciedlaks.FerdynandaCoburga.Ministerniezająłkonkretnegostanowiska
iodesłałichdoPetersburga.RokpóźniejBismarckzakazałlombardowaniarosyj-
skichpapierówwartościowych.Wykorzystalitofinansiścifrancuscy,którzyw1888r.
–zapośrednictwemduńskiegobankieraEmile’aHoskiera–zaoferowaliRosjipierw-
sząpożyczkęnadozbrojeniearmiiwwysokości500mlnfranków.Uschyłku1889r.
zadłużenieRosjiztegotytułusięgałojuż2,6mldfranków.ZdaniemJózefaFeld-
mana,jednaktoewolucjapolitykiCesarstwaNiemieckiegopodymisjiBismarcka
przesądziłaostatecznieoposzukiwaniuporozumienia.NowykanclerzRzeszy
hr.GeorgLeoCaprividoprowadziłnajpierw6maja1891r.–zwielkąpompą–do
przedterminowegoprzedłużeniaukładuotrójprzymierzu.Zbiegłosiętozwizytą
eskadryRoyalNavywFiume.WitalijątamcesarzFranciszekJózefIikrólHum-
bertI.NiecopóźniejWilhelmIIskładałwizytękrólowejWiktorii.
Narewanżnietrzebabyłodługoczekać.JużwlipcutegorokudoKronsztadu
wpłynęładowodzonaprzezadm.AlfredaGervais’goeskadraflotyfrancuskiej.
Wkrótceokazałosię,żesojuszzCesarstwemNiemieckimbyłtworemczęścisfer
dworskich,podczasgdyrosyjskaopiniapublicznaciążyłakuFrancji.Droga
doprzymierzabyłajednakjeszczewyjątkowodługa.CarAleksanderIIIidwórzwy-
raźnąabominacjąmyśleliotymkroku.Petersburgzogromnymioporamipsychicz-
nymiwyłamywałsięzkręgumonarszejsolidarności.Rosyjskiministerspraw
zagranicznychNikołajGiersprzezdłuższyczasusilniepróbowałwrócićdoporo-
zumieniazRzeszą.Tajednakpodejmowaławówczaskrokisprzecznezrosyjskimi
interesami:znaczniezłagodziłakurswobecPolaków,wzmacniałahandlowewięzy
zAustro-Węgrami,atakże–niecodemonstracyjnie–skłaniałasiękuściślejszej
współpracyzWielkąBrytanią.Ponadtoniemieckirynekpapierówwartościowych
wciążpozostawałdlaPetersburganiedostępny,atymczasemnaRosjęspadłydwie
plagi:głoduizarazy.Wtymstanierzeczyjesienią1891r.konsorcjumbanków
francuskichrozpisałoostrożniepożyczkędlaRosjiwkwociekolejnych500mln
franków.Emisjaprzyniosłaprzeszłosiedmiokrotniewięcej.
Niechęćcaraijegootoczeniatojedynieczęśćtrudności.Drugąrodziłyrozbież-
nościwkwestiiceluporozumienia.Paryżzabiegałprzedewszystkimowsparcie
wwypadkuewentualnegokonfliktuzRzeszą.Petersburgnatomiastniegodziłsięna
sformułowaniajawniewymierzonewniedawnegosojusznika,czyliNiemcy.Rosja
mniemała,żewprzyszłejwojniegłówneuderzenieskierujeprzeciwAustro-Węgrom.
