Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
równouprawnieniajęzykapolskiego,zaprzestaniaszykanwstosunkudo
Polakówipełnegodostępudostanowiskadministracyjnych.
Wsparciempolitycznymdladziałańobozupolskiegostałosięzwo-
SejmDzielnicowy
łaniewdniach3–5grudnia1918r.tzw.SejmuDzielnicowegowPozna-
niu.Powyborachodbywającychsięodpołowylistopada,wktórychmogli
wziąćudziałwszyscyPolacy(takżePolki)powyżej20.rokużyciazterenu
ziemzaborupruskiegoorazŚląska,PomorzaiMazur,wybrano1399de-
legatów(525zWielkopolski,431zeŚląska,262zPomorzaGdańskiego,
47zWarmiiiMazuri133ześrodowiskpolonijnychzRzeszy,głównie
zZagłębiaRuhry).Sejmpodczasobradprzyjąłwuroczystejatmosferze
uchwałęowolipołączeniaprowincjiniemieckichzamieszkałychprzez
ludnośćpolskązezjednoczonąPolską.WybranoteżnowyskładNRL,któ-
rejprzewodniczącymzostałznanypoznańskilekarz,członekLigiNarodo-
wej,BolesławKrysiewicz.Radabyłaodtejporytraktowanajakooficjalny
organreprezentującyPolakówwPoznańskiem.Dziękipodjętymprzeznią
wgrudniustaraniomwBerlinieudałosięwprowadzićdonauczaniajęzyk
polskijakoodrębnyprzedmiot,anauczaniereligiimogłosięnaprośbę
rodzicówodbywaćtakżewjęzykuojczystym.
PrzywódcyNRLbylijednakprzeciwniwybuchowipowstania,mając
zamiardotrzymaćzobowiązaniaspokojnegooczekiwanianarozstrzyg-
nięciapodjętenakonferencjipokojowej.PojednawczestanowiskoRady
byłokontestowanezestronycorazsilniejszegoPOW
,wówczasznajdu-
jącegosiępoddowództwemMieczysławaAndrzejewskiego.Prowadziła
onajużintensywneszkoleniewojskoweswoichczłonków,wykorzystując
dotegozgodęwładzniemieckichnatworzenieformacjistrażyobywatel-
skich.Równieżpostronieniemieckiej,pozjeździeniemieckichradludo-
wychzudziałemponad1500delegatówimasowychdemonstracjachna
ulicachmiastwielkopolskich,zaczęłysięformowaćpodkoniec1918r.
ochotniczeoddziałyniemieckie(Heimatschutz-Ost,późniejGrenzschutz-
-Ost),złożonezmiejscowychNiemców.Przygotowywałysięonedopo-
wstrzymaniaewentualnejakcjizbrojnejPOWipróbyusunięciaadmini-
stracjiniemieckiej.
NastrojepowstańczewzmocniłowWielkopolscepoparciezestrony
utworzonegowWarszawierząduMoraczewskiego.Premierpochodzący
zWielkopolskiwwygłoszonym20listopadaexposénieukrywałdążenia
doszybkiegowłączeniaprowincjipoznańskiejwgraniceodrodzonego
państwapolskiego,mimoodmowywejściaprzedstawicielizzaborupru-
skiegodocentrolewicowegogabinetu.
Dowybuchuwalkdoszłonaskutekzaostrzeniasięsytuacjipolitycz-
nejpozakończeniuobradSejmuDzielnicowego.Byłowtedyjużjasne,że
trudnobędziewmomenciezaostrzającegosiękonfliktunarodowościo-
wegoznaleźćrozwiązaniekompromisowe,zadowalającezarównoPola-
ków,jakiNiemców.PointerwencjachNRLwWarszawieNiemcyzaczęli
wzmacniaćoddziałyHeimatschutzuprzypomocyBerlina.Rządpolski
94