Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
toksykologiizostałkolejnyrazposzerzony,tymrazemozagadnieniaekologii
iwpływumateriałówradioaktywnychnazdrowie(tzw.ManhattanProject).
WdrugiejpołowieXXw.wzrosłaspołecznaświadomośćzagrożeniazdrowia
zpowoduzanieczyszczeńpowietrzaprzezmotoryzacjęiprzemysł,aledopiero
wlatachsiedemdziesiątychzapoczątkowanomiędzynarodowąwspółpracęwzakre-
sieocenyskażeńiochronyśrodowiskanaturalnego,któraznajdowałaoparcie
wkonwencjachmiędzynarodowych.Przykłademdługiejdrogi,prowadzącejdo
pełnegowykorzystaniawiedzyoskażeniachśrodowiska,możebyćhistoriatok-
sycznościazbestu.Wprawdziejużwokresiemiędzywojennymodkryto,żeazbest
powodujewzrostzachorowańnanowotwory,alelobbingkorporacjiprzemysło-
wychsprawiał,żelatamiopóźnianowydaniezakazustosowaniaazbestu.Zostałon
wprowadzonydopierow1970r.Innymprzykłademskutkówkonfliktuinteresów
międzyprzemysłemaspołeczeństwembyłymasowezatruciazwiązkamirtęci,któ-
rewystąpiływlatachpięćdziesiątychwJaponiiorazwIraku,gdziedoszłodonich
takżewlatachsześćdziesiątychisiedemdziesiątych.Przyczynąciężkichzatrućty-
sięcyludzibyłyorganicznezwiązkirtęcizastosowanedorutynowegozabezpiecze-
niaziarenzbóżprzeznaczonychdosiewu,aleomyłkowoużytychdowyrobumąki.
Innasytuacjamiałamiejscew1950r.wzatoceMinamatawJaponii,doktórejjed-
nazfabrykwpuszczałaściekiuważanezanieszkodliwe,azawierającenieorganicz-
nezwiązkirtęci.Pewiengatunekbakteriiżyjącywwodachzatokiposiadłjednak
zdolnośćtransformacjitychzwiązkówworganiczne,awięcniebezpiecznedlalu-
dzi,co–zanimzostałowyjaśnione–spowodowałonieodwracalnąślepotę,głucho-
tęinawetparaliżuwieluosób.
Wostatnimpółwieczuważnykierunekrozwojutoksykologiiwyznaczałyba-
daniatoksycznościpestycydów,związkówchemicznych,zktórymiwkrajachza-
chodnichstykasięcodzienniedo98%ludzi(pestycydamisąnp.preparatystosowa-
nedopielęgnacjizwierzątdomowych).Uwagatoksykologówzostałaskierowana
naszkodliwośćpestycydówpodwpływemgłośnejaferywamerykańskiejfabryce
nShellandDowChemicalCompanies”,któraod1950r.wytwarzaładibromochlo-
ropropandoochronyprzedszkodnikamiplantacjicytrusówibananównaFlory-
dzie.Fabrykaodkryłatoksycznywpływtegozwiązkunajądratrzechgatunków
zwierząt,ale–wbrewobowiązującemuprawu–nieprzekazałauzyskanychdanych
amerykańskiminstytucjomrządowym.Wlatachsiedemdziesiątychszczegółowe
badania,przeprowadzonewzwiązkuzleczeniembezpłodnościujednegozrobot-
ników,umożliwiłyujawnienietoksycznościdibromochloropropanu.Mimooburze-
niaopiniipublicznejfabrykanadalprodukowałaszkodliwyzwiązek,ażdozdecy-
dowanejinterwencjirząduamerykańskiegow1985r.NaFlorydzieproblemmiej-
scowegoskażeniawódgruntowychorazglebydibromochloropropanemjednak
pozostał.
Rozwójtechnologiiprzemysłowychinowoczesnejprodukcjirolnejsprawia,
żekoniecznesąbadaniatoksycznościcoraztonowychzwiązkówchemicznych
wprowadzanychprzezczłowiekadośrodowiskanaturalnego.Przykładempracna-
ukowychzostatniejdekadymogąbyćbadaniadotyczącekancerogennegowpływu
syntetycznychestrogenówobecnychwśrodowiskunaturalnym.
21
