Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4
Toksykologiaazbrodnieludobójstwa
Tragicznekartywdziejachnowożytnejtoksykologiistanowiłowykorzysty-
waniejejosiągnięćnaukowychdomasowegozabijanialudzi.Podejmowaneodpo-
czątkuXXw.badaniatoksycznościgazów(paryciekłegochloru,ngazmusztardo-
wy”,czyliparyiperytu)pozwoliłyNiemcomnazastosowanieichdocelówmilitar-
nychpodczasIwojnyświatowej.Wnastępnejwojniehitlerowskiewładzeza
pomocątrującychgazów(naogółbyłtoprodukowanyprzezjedenzniemieckich
koncernówfarmaceutycznychcyklonB)wymordowałymilionywięźniówobozów
koncentracyjnych,m.in.wOświęcimiu,TreblinceiBełżcu.Powcześniejszym
skonfiskowaniucałegomieniarozebranychwięźniówkierowanodoprzypominają-
cychłaźniekomórgazowych,wktórychzprysznicówniepłynęławszakżewoda,
leczwydobywałsięśmiercionośnygaz.Zwłokipalononastępniewkrematoriach.
Latem1944r.tylkowOświęcimiuliczbazagazowanychispalonychwciągudoby
osóbsięgałakilkutysięcy.Wniemieckichobozachkoncentracyjnychdokonywano
takżeokrutnycheksperymentów,wktórychwypróbowywanonawięźniachdziała-
nienowychrodzajówbronichemicznej.
PozakończeniuIIwojnyświatowejanisurowewyrokiwprocesienorymber-
skim,anibolesnapamięćomilionachofiarzbrodninazistowskichnieograniczyły
dalszychposzukiwańnowychrodzajówbronichemicznej.DziękinimAmerykanie
odkrylim.in.napalm,któregozastosowaniewobecludnościcywilnejwWietnamie
zbulwersowałoświatowąopiniępublicznąwlatachsześćdziesiątych.Wostatnich
latachXXw.nowezagrożeniapowstaływzwiązkuzdziałalnościąmiędzynarodo-
wychgrupterrorystówszantażującychmożliwościązatruciaujęćwódnp.cyjanka-
mi.Wiosną2003r.znaczneprawdopodobieństwo,wocenieAmerykanów,zastoso-
waniabronichemicznejprzezIrakijczykówzadecydowałooudzialepolskichspe-
cjalistycznychjednostekwojskowychwtoczącejsięwojniewIraku.
1.5
Zdziejówpolskiejtoksykologii
Wzwiązkuzprzedstawionymwyżejtłemodmiennie,aleinteresującorozwi-
jałasiępolskatoksykologia,azwłaszczapoczątkijejnauczaniaakademickiego,po-
nieważwcześniejniżweFrancjiiwNiemczech,wlatach1786–1793,wzreformo-
wanejSzkoleGłównejKoronnejwKrakowiewykładyonjadachiantyjadach”
(czyliotruciznachiodtrutkach)prowadziłaptekarzilekarzJanSzaster(1741–
–1793).WliteraturzeświatowejzasługiSzasterazostałypominięte,ponieważnie
pozostawiłonposobieżadnychartykułówanirozprawzzakresutoksykologii,aje-
dyniezinnychdziedzinnauki.Podobnieżadnychpracztoksykologiinieopubliko-
wałprofesorJózefSawiczewski,wykładającytenprzedmiotstudentomfarmacji
wKrakowiewlatach1814–1829.
Wokresiezaborówniewielkaliczbazakładówprzemysłowychorazbrakdo-
brzewyposażonychpracowninaukowychsprawiały,żenaziemiachpolskichwa-
22
