Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wtoksykologiiszczególnąrolęodgrywatransportaktywnyzachodzącyprzy
wydalaniuniektórychtruciznzorganizmu.Specjalnesystemytransportudlasła-
bychkwasówisłabychzasadwystępująwkanalikachnerkowych,hepatocytach
isplocienaczyniowymkomorymózgu.
Makrocząsteczki,rozproszonelubzawieszonewśrodowisku,sąpobierane
przezkomórkępodczasendocytozy.Wprzypadkucząstekstałychzjawiskotojest
nazywanefagocytozą,pobieraniezaśmakrocząsteczekrozpuszczonychwśro-
dowisku,np.białek,pinocytozą.Wpoczątkowymetapieendocytozycząstki
zostajązaadsorbowanenapowierzchnibłonykomórkowej,którapopewnymczasie
wgłębiasięwtymmiejscu,tworzącpęcherzykzwanyendosomem.Następnieendo-
somwrazzcałązawartościązamykasięiodrywaodbłonykomórkowej.Wewnątrz
komórkiendosomyzlewająsięzpęcherzykamilizosomówzawierającymienzymy
hydrolitycznepotrzebnedorozkładupobranegomateriału.Produktyrozpadupo-
branychmakrocząsteczekprzenikajądocytoplazmy.Endosomy,którenieuległy
strawieniu,zostająwydalonezkomórekwprocesieegzocytozy.
Zapomocątegomechanizmusątransportowanenp.tłuszcze,glicerol,białka,
witaminyA,D,E,K,skrobia,cholesterol,ferrytyna,atakżejajapasożytów,włosy
ibakterie.
Endocytozamaistotneznaczeniewusuwaniusubstancjistałych(pyłów)
zpęcherzykówpłucnychorazniektórychtruciznzkrwiąprzezkomórkiukładusia-
teczkowo-śródbłonkowegowątrobyiśledziony.
5.3
Wchłanianie
Wchłanianie(absorpcja)poleganaprzejściusubstancjiześrodowiska
zewnętrznegodokrążeniaogólnego(krew,chłonka).
Wchłanianiezachodziróżnymidrogami:
–pokarmową,
–skórną(dermalną),
–wziewną(inhalacyjną),
–pozajelitową(parenteralną)–dożylną,dootrzewnową,domięśniową,do-
skórną,podskórną,dordzeniową,
–przezjamyciała–dospojówkową,donosową,doodbytniczą,dopochwo-
wą.
Wtoksykologiinajwiększeznaczeniemadrogadoustna,wziewnaiskórna.
Niezależnieoddrogipodaniawchłanianieksenobiotykówzależyodmasy
cząsteczkowej,konfiguracjiprzestrzennej,rozpuszczalnościwlipidach,stopniajo-
nizacji,stężenia,rozdrobnienia,atakżeodwielkościpowierzchniwchłaniania
iukrwieniamiejsca,wktórymzachodziabsorpcja.
Szybkośćwchłanianiawpływanaintensywnośćnasileniaobjawówiczas
trwaniazatrucia.
63
