Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ReceptorysprzężonezbiałkiemG53
Przepływjonów
Błona
komórkowa
TM2
TM2
Bramazamknięta
TM2
TM2
TM2
TM2
TM2
Przekrój
Błona
komórkowa
Bramaotwarta
TM2
TM2
TM2
TM2
TM2
Przekrój
RYS.4.13.Otwarcienbramy”kanałujonowego
PODSUMOWANIE
•
Receptorykontrolującekanałyjonowesąintegralnączęścią
kanałujonowego.Przyłączenieprzekaźnikapowodujezmianę
kształtu,coskutkujeszybkimotwarciemkanałujonowego.
•
Receptorykontrolującekanałyjonowesąnazywanereceptora-
mikanałówjonowychbramkowanymiprzezligand.Wieleznich
składasięzpięciupodjednostekbiałkowych,przyczymmiejsce
wiążącereceptoraznajdujesięnajednejlubwiększejliczbie
podjednostek.
•Wiązanieneuroprzekaźnikazreceptoremkanałujonowegopo-
wodujezmianękonformacjipodjednostekbiałkowych,wwyniku
czegodrugadomenatransbłonowakażdejpodjednostkiobraca
sięwtakisposób,abyotworzyćkanał.
4.7.ReceptorysprzężonezbiałkiemG
4.7.1.Wiadomościogólne
Wchemiimedycznejzajednymzważniejszychcelówdzia-
łanialekówsąreceptorysprzężonezbiałkiemG(ang.G-pro-
tein-coupledreceptorsGPCRs).Rzeczywiście,około30%
wszystkichlekównarynkudziałapoprzezwiązaniesię
ztymireceptorami.Należądonichreceptorymuskarynowe
(podrozdz.22.11),adrenergiczne(podrozdz.23.2)orazre-
ceptoryopioidowe(podrozdz.24.4).
CzasreakcjireceptorówsprzężonychzbiałkiemG,po
ichaktywowaniu,mierzysięwsekundach.Jesttowolniej-
szareakcjaniżodpowiedźkanałówjonowych,aleznacznie
szybszaniżreceptorówsprzężonychzkinazami(rozdz.4.8),
którazajmujekilkaminut.Istniejewieleróżnychrecepto-
rówsprzężonychzbiałkiemGoddziałującychzważnymi
neuroprzekaźnikami,takimijakacetylocholina,dopamina,
histamina,serotonina,kwasglutaminowyinoradrenalina.
NiektórereceptorysprzężonezbiałkiemGsąaktywowane
przezhormonypeptydoweibiałkowe,takiejakenkefaliny
iendorfiny.
ReceptorysprzężonezbiałkamiGsązwiązanymizbłoną
białkami,któremogąaktywowaćinnebiałka,zwanebiałka-
miG(rys.4.14).NastępniebiałkaGrozdzielająsięipełnią
funkcjębiałeksygnałowych,poprzezaktywacjęlubdezak-
tywacjęenzymówzwiązanychzbłoną(podrozdz.5.1-5.3).
EfektemaktywacjiGPCRprzezprzekaźnikchemicznyjest
uruchomienieprocesu,któryregulujereakcjezachodzące
wkomórce.
ReceptorbiałkowyGPCRjestosadzonywbłoniekomór-
kowej,natomiastnajejzewnętrznejpowierzchniznajduje
sięmiejscewiążącedlaprzekaźnikachemicznego.Kolejne
miejscewiążące,którejestniedostępneprzyniepobudzonym
receptorze,jestzlokalizowanenawewnętrznejpowierzchni
błony(rys.4.14,ramka1).Przyłączenieprzekaźnikache-
micznegodojegomiejscawiązaniapowodujezmianękształ-
tureceptorabiałkowegoGPCR,cozkoleiotwieradostęp
domiejscawiązanianawewnętrznejpowierzchni.Tonowe
miejscewiązaniajestrozpoznawaneprzezbiałkoG,którena-
stępnieprzyłączasiędoniego(rys.4.14,ramka2).BiałkoG
znajdujesięnawewnętrznejpowierzchnibłonykomórko-
wejiskładasięztrzechpodjednostekbiałkowych.Jednakpo
aktywacjireceptoraGPCRkompleksulegadestabilizacji
idzielisięnamonomeridimer(rys.4.14,ramka3).Następnie,
powstałepodjednostkioddziałujązenzymamizwiązanymi
zbłoną,abykontynuowaćprocesprzekazywaniasygnału
wkomórce(podrozdz.5.1-5.3).
IstniejekilkaróżnychrodzajówbiałekG,któresąrozpo-
znawaneprzezróżnetypyreceptorów.Niektórezpodjedno-
stek,powstającychpoaktywacjibiałkaG,hamujądziałanie
enzymówzwiązanychzbłoną,podczasgdyinnepowodują
ichaktywację.Niemniejjednak,mechanizmdziękiktóremu