Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
BRITANNIAANTIQUA
Skałniebotycznychścianaprzystańzamyka
Itylkowąskimwnijściemokrętsięprzemyka
gdziedwieskałyogromnezdwóchstronwmorzewbiegły.
Tamzwinęłynawyiprzystańzaległy,
jednatużobokdrugiejlinamidolądu
przywiązane,gdyżnigdyniebywatamprądu
Wełnwielkichalbomałych,wodygładkostoją
3
.
WkrajuLajstrygonówpanowałyteżjasnenoce,zacierającegranicednia,zjawisko
normalnedlapółnocnejEuropy,alezcałąpewnościąnieznanewrejonieMorzaŚródziem-
nego.JakpiszeHomer,pasterz,któryniepotrzebowałbysnu,mógłbytuotrzymywać2wy-
nagrodzenia,jednozapasieniewdzień,drugiezapracępodczasjasnejnocy,Dbowiem
dzienneinocnebliskoleżąpaszen.PowylądowaniuOdyseuszanawyspieLajstrygonina-
tychmiastzłapalijednegozjegotowarzyszyigozjedli.Ludożerstwobyłocharakterystyczne
równieżdlaWyspBrytyjskichconajmniejdoczasówżyjącegowIIIw.p.n.e.uczonegoalek-
sandryjskiegoErastotenesa.Zjegodziełwynika,żekanibalizmzanikłjużwtedywBrytanii,
aleniewpobliskiejIrlandii,którejmieszkańcyDsąbardziejdzicyniżBrytowie,gdyżsąlu-
dożercami,anaogółjedzązbytwiele.Uważająrównieżzadobreisłusznespożywanieciał
[swych]ojcówpoichśmiercin
4
.
ZpewnościąjednakzaczasówHomeradochodziłodoaktówkanibalizmunietylko
wIrlandii,aleiwBrytanii.Wszystkieteobserwacjeskłoniłyznanegobadaczastarożytnej
problematykimarynistycznej,AdolfaSchultena,dopostawieniahipotezy,żewomawianym
fragmencieOdyseichodzipoprostuoBrytanię:DÓwnajsławniejszyfragmentokrótkichno-
cachkrajuLajstrygonówwydajesię,żedotyczyBrytanii[...]orazwyprawfenickichifo-
kijskich,bochociaż[ichuczestnicy]niedotarlipowyżejTartezu,Brytaniabyłaimznana
zopowieściTartezyjczyków,pływającychdoWyspOstrymnickich,orazOstrymnidów,żeg-
lującychdoBrytaniin
5
.AkimbyliTartezyjczycyiOstromnidzi-otymzachwilę.
SamOdyseuszniemógłoczywiściedotrzećdoBrytanii,gdyżwykluczajątofakty
opisanewutworze:mapajegopodróżyniewykraczałapozaMorzeŚródziemne,apoza
tymdokrajuLajstrygonów,jakwynikaztekstuOdysei,płyniesię6dni,dopływająctamdnia
siódmego.Jeszczewkilkawiekówpóz
·niejpodróżodCieśninyGibraltarskiejdowybrzeży
Brytaniitrwała,zależnieodsprzyjającychlubniesprzyjającychwiatrów,ok.5-6tygodni.
TakwięcozachowaniusięnajstarszegoprawdopodobnegoopisugeograficznegoBrytanii
zadecydowało...lenistwostarożytnegopoety,któremuniechciałosięzmieniaćrealiówpieśni
handlarzycyną.
Najstarszymidługojedynymmiejscem,wktórymwprehistorycznejEuropiewydo-
bywanocynę,byładzisiejszaKornwalia.Odległośćmiędzyprzyczółkiemleżącymnajbliżej
kontynentuaTroją,jeśliwziąćpoduwagęówczesnątechnikężeglugiwzdłużwybrzeżymor-
skich,anienajkrótsządrogę,np.nawskrośprzezZatokęBiskajską,wynosiok.5300km.
ItakieodległościpokonywałacynabrytyjskajużwIItysiącleciup.n.e.,cookreślanaszewy-
obrażenieoówczesnejkomunikacjimorskiej.
Cyna,którąwKornwaliiznanoodok.2500r.p.n.e.,dałaBrytaniiwyprzedzeniecy-
wilizacyjneook.500latwstosunkudopozostałychkrajówzachodniejEuropy,wtym
śródziemnomorskich.Nieznamydokładnejdaty,alezapewne500-1000latpóz
·niejodkryto
cynęnawysepkachznajdującychsięupółnocno-zachodnichwybrzeżydzisiejszejFrancji,