Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
BRYTANIAPREHISTORYCZNAICELTYCKA
lepszymniżjegopochodzenien.Fiończycy,biorącudziałwwojnie,niezabijalikobiet,starców
idzieci,cobyłopowszechnąpraktykąnawetwtakcywilizowanycharmiachjakrzymska,nie
dobijalirannychibezbronnych,niepalilibezpowoduwsi.Każdyzkandydatówprzechodził
surowyegzamin,naktóryskładałasięseriaprób,sprawdzającychjegowytrzymałośćnawy-
siłekiból,atakżewrażliwośćnacierpienieinnych.Głównybohatercyklufeniańskiego,Fionn
MacCumhaill,topostaćrzeczywista,historyczniepoświadczona.Niewiemy,kiedysięuro-
dził,alewiemy,żezginąłw283r.podczasbuntuwłasnychżołnierzy.
Niektórewątki,wywodzącesięzcyklufeniańskiego,podlegałyswoistejuniwersaliza-
cjiizapośrednictwemWalii,KornwaliiiBretaniiweszłydoeuropejskiejtradycjiliteratury.
Byłtom.in.wąteknieszczęśliwejmiłości.PojawiasięonwopowieścioGrainneiDiarmacie.
GrainnezostałaprzeznaczonastarzejącemusięFionnowi,gdywjejotoczeniupojawiasię
młodyDiarmait.Kochankowieuciekająprzedstarcem,aletenrozez
·lonyutratąpięknejko-
bietyzabijaDiarmaita,nasyłającnańzaczarowanegodzika.Podobnywątekistniejerówno-
leglewcykluulsterskim,gdziepięknąDeirdreprzyrzeczonostaremuConchobarowi.
Conchobarniejestjakimśzłośliwymstaruchem,nastającymnacnotęniewinnejdziewczyny.
Aleznaprzepowiednię,któramówi,żejeśliDeirdrewyjdziezamążzamłodzieńca,tościąg-
nienaswójludserięnieszczęśćicierpień.Chcejązatemsampojąćzażonę,byuchronić
poddanychprzedskutkamiprzepowiedni.TymczasemzakochanywDeirdreNaoiseuprowa-
dzająprzypomocyswychbraci.Conchobarścigaichiwkońcubezlitośniezabijawszystkich
braci,odbierającimzrozpaczonątakimbiegiemrzeczydziewczynę.Obatewątki,których
podstawęstanowinietylkonieszczęśliwamiłość,aleiwybórmiędzyuczuciemaobowią-
zkiem,badaczedawnychliteraturceltyckichuważajązaprototypowedlajednejznaj-
wspanialszychopowieści,jakakiedykolwiekwyszłazliteraturceltyckich,historiiTristana
iIzoldy(wrozlicznychceltyckich,atakżestarofrancuskichformach,m.in.:Tristram,Tri-
strem,Drysdan,Iseult,Isoud,Isolde).Niezależnieodlicznychwersjitejopowieści,młody
ipięknyTristanjestswatem,wysłanym,bypozyskaćIzoldędlaswegowładcy,królaMarka.
Nanieszczęście,omyłkowowypijająclubczykprzeznaczonydlaswegomonarchy,samzako-
chujesięwIzoldzie,costajesiępowodemznanejtragedii.
FionnMacCumhaillbyłojcemwojownikaipoetyOsjana(Oisin),któremuprzypi-
sujesięznacznączęśćopowieścicyklufeniańskiego,aniekiedywyróżniasięjejakoodrębny
cyklosjański.ZchwilągdyczęśćIrlandczyków,określanychwdawnychz
·ródłachłacińskich
jakoScoti,czyliSzkoci,rozpoczęłamigracjęnaterenpółnocnejBrytanii,Osjanstałsięgae-
lickimbohateremSzkocji.ItozeSzkocji,aniezIrlandii,wwielestulecipotemrozpoczęłasię
ekspansjawątkuosjańskiego,stanowiącakanwęznanejmistyfikacjiJamesaMacphersona,
którąopisujemywrozdzialepoświęconymliteraturzetegokraju.
Cyklkrólewskijestzwanyniekiedyrównieżhistorycznym,gdyżodnosisiędowielu
postacihistoryczniepoświadczonych,żyjącychjużponarodzeniuChrystusa.Nieoznaczato
jednakjakiejśnadzwyczajnejwiernościwobecpostaciifaktówhistorycznych.Najczęstszym
bohateremtegocyklujestCuind,postaćrzeczywista,aleoczywiściezprzesadąmitolo-
gizowana.Byłonpodobnozwycięzcąaż100bitewistądzwanogoCuindCØtchathach,
awtradycjiangielskiejConnoftheHundredBattles(CuindStubitewny).
Donajoryginalniejszych,azarazemliterackonajpiękniejszychwcałymcyklukrólew-
skimnależyopowieśćopodróżyConiae,synaCuindaStubitewnego,doalternatywnego
świataTuathadeDanann(LuduboginiDanu),opisanegoporazpierwszywEchtraeChonlai
