Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
BRITANNIAANTIQUA
oficerstarałsięraczejusuwaćprzyczynyniezadowolenia,niżdziesiątkowaćczywymierzać
plagi.Tymczasemjedenzdwóchpozostałych,wybranychDrównoległychcesarzyn,Septy-
miuszSewer,zwróciłsiędoAlbinusazprośbąopomocwobaleniutrzeciego,Pesceniusza
Nigra.Pomocotrzymał.WzamianAlbinuszostałmianowanycezaremiuznanyzaofi-
cjalnegonastępcęSeptymiusza;przezkolejne3latasprawowałwBrytaniiudzielnąwładzę.
GdySeptymiuszSeweruporałsięzkilkomainnymizagrożeniamicesarstwa,posta-
nowiłpozbyćsięrywalaiwyruszyłdoBrytanii,bypokonaćAlbinusa.Tenubiegłgoinim
SeptymiuszzdołałsięprzeprawićprzezMareBritannicum(ówczesnanazwacieśninydzielą-
cejkontynentodBrytanii),spotkałbrytońskielegiony.WokolicachLugdunum(dziśLyon),
doszłodojednejzwiększychbitewwhistoriiImperiumRzymskiego.Wzięłowniejudziałok.
150tys.żołnierzy.Losybitwyważyłysiędługo.Byłmoment,wktórymnajednymskrzydle
przeważaływojskaSewera,nadrugim-dziękipułapcewpostacizamaskowanychdołów-
triumfowaływojskaAlbinusa.WynikbitwyprzechylałsiępowolinakorzyśćcesarzazBrytanii.
Sewer,gdyzabitopodnimkonia,zrzuciłzsiebiepurpurowypłaszczcesarski,bynierozpo-
znanyucieczpolabitwy.Wostatniejchwilinadeszłajednakpomoc,jegojazdauderzyłana
przedwcześnietriumfującewojskabrytońskieubramLugdunum,rozbiłajeiwzięładoniewoli
Albinusa,któregowkrótcepotemzabito.NadjegociałempastwiłsięsamSewerus.
Albinusprzegrałwprawdziewyścigpopełnąwładzęcesarską,alefakt,żeopierając
sięnasiłachBrytaniibyłrównorzędnąstronąkonfliktu,najlepiejświadczyoówczesnejpo-
tędzewojskowejiekonomicznejwyspy.DOtoporazpierwszywhistoriiudokumentowanej
dokonałsięwBrytaniiaktpolityczny,którymiałbezpośredniokształtowaćbiegwydarzeń
nakontynencie.[...]Albinbyłpierwszymczłowiekiem,którynatejwłaśniewyspieprzybrał
sobietytułcesarski.Iwreszcie-porazpierwszyprzeprowadzonostądwielką,zorganizo-
wanąinwazjęnalądstałyn
20
.
SeweruspojawiłsięwBrytaniiw208r.iprzebywałtu3lata,podczasktórychprze-
prowadziłpoważnereformyadministracyjne.NajpierwpodzieliłprowincjęnaBrytanię
GórnąiDolną.ZdołałodnowićjednośćImperium,odbudowałteżwalącysiępodnaporem
plemieniaKaledonówMurHadriana,nazywanynawetodtejporyrównieżMuremSeweru-
sa.Podjąłrazjeszczepróbępodbojucałejwyspy,wyprawiającsięnaterendzisiejszejSzkocji
wpościguzaKaledonamiuporczywieniepokojącymiImperium.Niedoprowadziwszyjednak
sprawydokońca,wyczerpanypościgami,zmarłnaglewEburacumw211r.
Fakt,żecesarzpotrafiłzBrytaniizarządzaćcałymImperium,wpłynąłwsposób
oczywistynapoczuciewartościcałejprowincji.Poczucietobędzieodtądnieustannierosnąć
idaosobiewkońcuznaćswoistymbrytońskimseparatyzmempolitycznym.Itak,wlatach
258-274BrytaniawypowiedziałaRzymowiposłuszeństwoiopowiedziałasiępostroniezdra-
dzającejrównieżtendencjeseparatystyczneGalii.WtymczasiewGaliiwładzęsprawował
przywódcawojskowyPostumus,którydoprowadziłdopowstaniatzw.imperiumgalijskiego,
cieszącegosiędużąniezależnościąodRzymu.Aspiracjomtympołożyłwprawdziekrescesarz
Aurelian,alekrótkopotemnastępcyPostumusa-ProculusiBonosus-obwołalisięwspółce-
sarzami.Toconastunajbardziejinteresuje,tofakt,żeBonosusmiałceltyckiepochodzenie:
jegomatkabyłaGalijką,aojciecBrytonem.ObuwspółcesarzypokonałcesarzMarekAure-
liuszProbus,alewiadomośćobrytońskimcesarzuwzmocniłapoczuciebrytońskiejtożsa-
mościwśródludnościiwwojsku.To,żebudzącasięświadomośćbrytońskadawałaosobie
znaćwśródwyższychoficerów,poświadczaprzypadekkolejnegokandydatanaudzielnego