Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
66
DZIEDZICTWOARTURAIHENGESTA
Krymu,chwilowookupującnawetprzyczółkiAfrykiiTurcji.Wyraz
·nymślademwędrówki
poetypotakrozumianympangermańskimterytoriumjestnajdawniejszyznanyzabytekpoe-
zjistaroangielskiej,zatytułowanyWidsith:
Widsithopowiadał,rozwarłskarbnicęsłów
ten,któryzludzinajwięcejmiędzynarodaminaziemi
przewędrował
8
.
Poemattenjestszczególnieciekawydlapolskiegoczytelnika,Widsithbowiemzawęd-
rowałm.in.nadWisłę,gdzieobserwowałpojedynkitoczonetuprzezGotówiHunów:
WulfheraodwiedziłemiWyrmhera;
częstotamwalkanieustawała
kiedyHredówwojskotwardymmieczem
obokGotówWiślańskichpuszczybronićmiało
starejojczyzny,przedwojamiAtylli
9
.
Liczbamiejsc,któreodwiedziłWidsith,atakżeczas,wjakichżyływspominaneprzez
niegopostacihistoryczne(wszystkierzeczywisteihistoryczniepotwierdzone),wskazuje,żepo-
ematpowstawałok.200lat.Niebyłzatemdziełemjednegoskopa,leczzapewnekilku,którzy
stopniowo,zupływemczasuiswychwędrówekdodawalidopoematucoraztonoweelementy.
NajwiększymzabytkiempoezjiepickiejokresustaroangielskiegojestBeowulf,wielki
eposprzedstawiającyhistorięduńskiegobohatera,którybroniłswojegoluduprzedzagroże-
niami,symbolizowanymiprzezpotworaGrendelaijegoupiornąmatkę.Fakt,żebohaterem
największegozachowanegoeposustaroangielskiegojestDuńczyk,niedziwi,jeślizważyćna
długotrwałe,choćwymuszonesąsiedztwoDanelawipokrewieństwojęzykówgermańskich.
Wtamtychczasachbyłyonewystarczającozbliżone,byutwór,którypowstałwjednymję-
zyku,łatwoprzenikałdodrugiego.Pytanie,jakiesiętunasuwa,jestinnegorodzaju,dlaczego
wprzedchrześcijańskiejtradycjiliteraturystaroangielskiejjestmiejscedlawikinga,którypod-
bijałAnglię,aniemadlaAnglosasa,którybiłwikingów,albocofającsięjeszczedalej,
podbijałpostromańskąBrytanię?
Eposjużwswycharchaicznychpoczątkachstanowiłwewszystkichznanychkultu-
racheuropejskichzapisdokonańdanegoludu,bohaterskichczynówjegowładcówiherosów.
Nieobecnośćtakiegoeposuzczasów,gdyAnglowieiSaksonidokonalinajbardziejheroicz-
negoczynuwswojejhistorii,zdobywającnoweterytoriumiwwielkiejgloriipodbijającjego
dotychczasowychgospodarzy,wydajesięoddawnakłopotaćhistorykówliteraturyangiel-
skiej.Wytłumaczeniamogąbyćdwa:alboludangielskiniedorósłwswoimczasiedotakiej
literatury,alboepostakisięniezachował.Wszystkowskazujenato,żechodziodrugiprzy-
padek.Jeślijednaktakjest,todlaczegoakurattegotypueposzostałwyeliminowanyzhistorii,
podczasgdyinne,mniejważne,dotycząceinnejnacji,zostałypieczołowiciezapisane
wkronikach?WKroniceanglosaskiejpoopisiepanowaniaróżnychwładcówangielskichczęs-
toprzytaczanopanegirykilubwierszowaneocenyposzczególnychmonarchów.Itak,znacz-
niepóz
·niejszezwycięstwokrólaEthelstananadpołączonymisiłamiSzkotów,Irlandczyków
iwikingówz937r.zostałouczczonepoematemBattleofBrunanburh(miejscebitwydodziś
niezidentyfikowane).NiemaniczegotakiegoprzyzapisieczynówsaksońskichwodzówHen-
gestaiHorsyczyangliańskiegowładcyEthelfryta.
