Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
BRYTANIAPREHISTORYCZNAICELTYCKA
centrówceltyckiejcywilizacji.Pierwszezidentyfikowano,dokonującwlatach1846-99wyko-
paliskok.2tys.grobówwaustriackiejmiejscowościHallstatt,nieopodalSalzburga,idlatego
odmianękulturyceltyckiej,wykazującąwyodrębnionetamcechy,określamymianemhal-
sztackiej.Drugiecentrumkulturyzwanejlateńskąodkrytow1858r.wszwajcarskiejdziś
miejscowościLaTe
‘ne,nadjezioremNeuchâtel.Trzecitypstanowiąkulturypólpopielnico-
wych,którychśladyodnajdujemymiędzygórnymRenemaKatalonią.NatereniePółwyspu
IberyjskiegoCeltowiezmieszalisięztamtejsząludnością,tworzącpopulacjęznanąjakoCel-
tyberowie.
TymczasemznanynamjużzbadańDNADczłowiekazCheddarundoktorBrianSykes
iEdwardMadrellzakwestionowaliprawdziwośćDtezymigracyjnejn.Porównująclosowe
próbkiDNAmieszkańcówWaliizuzyskanymizeszkieletówCeltówześrodkowejEuropy,
nieznalez
·lijakichkolwiekpodobieństw.ZdaniemwybitnegoarcheologaColinaRenfrewa,
zmieniatoistotniedotychczasowetezyozasięgumigracjiceltyckichzkontynentu,abyć
możewogólejekwestionuje.Wynikaztegoteżpośredniwniosek,żejeślidawnimieszkańcy
BrytaniiniemajągenetycznienicwspólnegozCeltamikontynentalnymi,toalbojedni,albo
drudzyniebyliCeltami!
Polemikanatentematdojrzewaławkręgachceltologicznychoddłuższegoczasu,ito
nadługoprzedbadaniamiDNA,któretylkoprzyspieszyłyjejwybuch.Gruntprzygotowały
2wielkiewystawy,poświęconehistoriiikulturzeCeltów.PierwszaodbyłasięwWenecji
w1991r.iukazywałacałokształtdotychczasowejwiedzyoCeltachinajbardziejreprezenta-
tywnezabytkiichkultury.Druga,zorganizowanaw1997r.przezBritishMuseum,została
poświęconawyłącznieCeltombrytyjskimepokiżelaza.Towarzyszyłjejkontrowersyjnykata-
logautorstwaSimonaJamesaiValeryRigby,BritainandtheCelticIronAge,stawiającypod
znakiemzapytaniawzględnąhomogenicznośćbrytyjskichCeltów.Podczaswystawyujawnił
sięswoistyceltosceptyzm(celtscepticism),reprezentowanyizasygnalizowanyjużwcześniej
książkąMalcolmaChapmanaTheCelts.TheConstructionofaMyth(Celtowie.Konstrukcja
mitu;1992).Wkrótcedowymianypoglądówwłączylisięinniuczeni
4
.
Zaczęlionikwestionowaćprzyjmowanądotądwzględnąjednorodnośćkulturycel-
tyckiej,ukazującjejniespójnościiuwypuklająccechyheterogeniczneorazodmienną,niż
sądzonodotychczas,rolęwhistoriikulturyeuropejskiej.Wpracachichdominujeprzekona-
nie,żepojęcieceltyckiejtożsamościokreślonychludóweuropejskichzostałosztuczniestwo-
rzoneprzezarcheologówifilologów,podczasgdywrzeczywistościzjawiskotakienie
istniało.Takiepoglądypodważały,oczywiście,znaczenierozbudzonegoostatniopoczucia
tożsamościbrytyjskichCeltów,toteżnietrzebabyłodługoczekaćnaodzewztejstrony.
NałamachpismaDAntiquitynparabadaczyRuthiVincentMegawoskarżyłaDceltoscep-
tykównoDangielskinacjonalizmn,wzmocnionyfrustracjąwynikającąDzupadkubrytyjskiej
potęgiimperialnejizagrożeniaeuropejskimfederalizmemn,celowodążącydorozbiciajed-
nościceltyckiej,byosłabićaktualnerosnącepoczucietożsamościnarodowejWalijczyków
iSzkotów.ZwaśnionestronyusiłowałgodzićSimonJameszBritishMuseum,podkreślając,
żeukazywanieróżnorodnościkulturyceltyckiejniekonieczniegodziwpoczucieceltyckości,
żeDodrzucenieceltyckiejprzeszłościjestwczęścizwiązanezwiększąliczbąlepszychdo-
wodówarcheologicznychorazżearcheolodzycisąmotywowaniideologicznienieprzez
ośrodkinacjonalistyczne;[...]uwypuklanieprzeznichwielokulturowościiróżnorodności
społeczeństwBrytaniiepokiżelaznejiodrzuceniejednorodnościCeltówjestpotwierdzeniem,
