Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
święconegoziela,świeczekikadzideł.PopouczeniuPawła,że„Bóg
zbawiawiernego,/Niepatrzącuczynkówjego”(w.5368–5369),
bohaterjestgotów,byruszyćnaSąd.
NadrodzedoSąduKupiecspotykawspółpozwanych.
Obładowanidobrymiuczynkami,odpustamiiobmyślającystrategię
procesowąKsiążę,BiskupiGardyjanwyśmiewająsięzidącego
zpustymirękamiKupca.
Rej,opisującprocesprzedSądemBożym,nawiązujedobogatej
tradycjitekstów,któreogólniemożnaobjąćnazwą„processus
Sathanae”[83].Byłytotraktatyprzedstawiającewystąpieniaczarta
przeciwludziomlubChrystusowi,prowadzonezzachowaniem
wszelkichformalnościprawnych.ProceswKupcuwzorowanyjest
narokusąduziemskiego–odmianiesąduszlacheckiego.Rejbywał
wnimwielokrotniewsprawachprywatnychidoskonaleznałsposób
prowadzeniasprawy.Kupiecniejestdramatemowartkiejakcji:
odmomentupozwaniadowydaniawyrokuodtwarzaprocedurę
prawną.Kilkakrotniepowtórzonezostają:sposóbpozwania,
rozstrzyganieprzezsędziegokwestiiwstępnychikonieczne
zewzględunapodtekstprawniczywypowiedziosóbdramatuetc.
Scenysądowestanowiąniemalczwartączęśćdramatu(w.6776–
8928),dodatkowowiążącesięzprocesempozwanieidrogadosądu
zajmująkolejne1200wersów.Naogeorguszpierwsząkwestią
zdołałuporaćsięw2wersach,drugąopisałwkrótkimakcieIV.
Polskiautorjesttakszczegółowy,żedopuszczasytuacjęsporu
codoprawa,przedstawiaplenipotencjęodBogaipowyroku
pozwalaapelowaćstronom[84].
Wdramacieprzedstawionoważenieracjikażdegozpozwanych.
Dobreuczynki,listyzRzymuipostyniesąwstaniepomóc
Księciu,BiskupowiiGardyjanowi.JedynieKupiec,któryzaufał
Bogu,nieszukałswoichzasługibłagałomiłosierdzie,zostaje
zbawiony.
Dramatstanowiilustracjętezdoktrynychrześcijańskiej,
wskazując,żeczłowiekmożepodnieśćsięzupadkunawet
wgodzinieśmierci.Naukapłynącazdramatujestjasna:dzięki
wierzeiodrzuceniurzymskichzabobonówdostąpimyzbawienia,
natomiastufającmocydobrychuczynkówponiesiemyklęskę.
GrzesznyKupiecniepostępowałuczciwiewżyciu,jednakże
wchwiliśmiercidokonałwłaściwegowyboru.Zbawienie
zawdzięczawyłączniewierze,gdyżzdołałpokajaćsięizdać
