Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„ŻywotJózefa”.ŻywotJózefazpokoleniażydowskiego,syna
Jakobowego,rozdzielonywrozmowachperson,którywsobiewiele
cnótidobrychobyczajówzamykazostałwydany
w1545r.idedykowanyksiężniczceIzabeli.
Utwórjestdramatembiblijnym,wktórymzostałaopisanahistoria
patriarchyizraelskiego,synaJakubaiRacheli.ZbiblijnejKsięgi
Rodzaju(37,39–47)dowiadujemysię,żefaworyzowanyprzezojca
Józefwzbudziłzazdrośćbraci,którzysprzedaligokupcom
udającymsiędoEgiptu.BohaterzostałzarządcąmajątkuPotyfara,
zaznałupokorzenianiesłuszniepodejrzanyopróbęuwiedzeniażony
pana,awtrąconydowięzieniazasłynąłzmądrościobjaśniającsny
dostojników,wkońcuzaśsamegofaraona.Dostąpiłnajwyższych
godności,aprzybyłychwczasiegłodubraciugościł,wybaczył
imiobjaśniłsenscierpienia.Rejniepoprzestajenaopisiefragmentu
życiapatriarchy,leczprzedstawiagorozpoczynającodzaprzedania
Józefa,akończącnapowitaniuojcawEgipcie.
HistoriabiblijnegoJózefabyłatematembardzopopularnym
wdawnejikonografii(freski,iluminacje,reliefy,malarstwo,grafika)
iliteraturze.Powstałowówczaswieledzieł,wktórychopracowano
tentemat,główniebyłytodziełaniemieckie[85].Jednymznichbyła
Comoediasacra,cuititulusJosephCorneliusaCrocusa(1537),
długouważanazaźródłopolskiegoutworu[86].Rejkorzystałjednak
zwieluźródeł,udałomusięstworzyćdramatwielowątkowy,
wktórymjestiakcja,irozważanianadcnotą.Autorpokazałtakże
stanypsychicznebohaterów,ichwahaniairozterki.
DramatRejaprzezdługiczasuważanybyłzaprzeróbkękomedii
CorneliusaCrocusa,jednakżezestawienieelementówutworu,które
niepochodzązBiblii(głównieimionpostaciizarysowanych
realiów)prowadzidowniosku,żeaniCrocus,aniżadeninnypisarz
niestworzyłpierwowzorudlapolskiegodramatu.Podobieństwa
wynikająraczejz„identycznegostylutwórczościimyślenia
ofunkcjachliteratury”[87].Nośnaidramatycznahistoriasprzedanego
przezbraciJózefapozwalałanawypowiedzeniesięnatematroli
przeznaczenia,pokory,wybaczeniaitriumfucnoty.
Pisarzereformacyjni,którzyprzedstawialiwątekJózefa,
zazwyczajinterpretowalijegożyciewduchufiducjizbawienia
przezwiarę.CelemRejabyłonatomiastpokazanie,jak„cnota
zniecnotąwojuje”,pisarzchciałbowiemobjaśnićsensludzkiego
życia,wktórymniezłomnośćwobeczasadzostaniewynagrodzona.