Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fizjologiatonaukaintegracyjna
3
NOWEKONCEPCJE
Zmieniającysięświatomik
Czytającliteraturęnaukową,możnaodnieśćwrażenie,
żewspółczesnyświatnaukiwkroczyłweręuomów”
iuomik”.Czymjestuom”?Termintenpochodzi
odłacińskiegosłowaopisującegomasęguza.
Dziśużywanyjestdookreślaniazbioruelementów
tworzącychcałość,jakchoćbywprzypadkugenomu.
Jednymzpierwszychprzykładówużyciaprzyrostka
uom”wbiologiijestsłowobiom,oznaczającewszystkie
organizmyżyjącenaokreślonymrozległymobszarze
ekologicznym.Możnawięcnaprzykładmówićobiomie
morskimlubpustynnym.Genomtowszystkiegeny
określonegoorganizmu,aproteom–wszystkiejego
białka[proteiny–przyp.tłum.].
siębadaniemdanegouomu”.Dodaniegodo
określonegosłowastałosięnowatorskimsposobem
naopisaniekonkretnegoobszarubadańnaukowych.
Naprzykładproteomika,naukazajmującasię
proteinamiwystępującymiworganizmachżywych,
jestdziśrównieważnacogenomika,zaangażowana
Przyrostekuomika”oznaczanaukęzajmującą
wsekwencjonowanieianalizęDNAorazgenomu.
Przeszukującinternet,możesznapotkać
transkryptom(RNA),metabolomikę(naukęoszlakach
metabolicznych)czyfarmakogenomikę(zajmującąsię
wpływemgenównadziałanieleków).Istniejenawet
czasopismoonazwieOMICS!
przyp.tłum.],dostępnynastronachwww.physiome.org
iphysiomeproject.org,jestzorganizowanąmiędzynaro-
dowąpróbązgromadzeniacałejmolekularnej,komór-
kowejifizjologicznejwiedzyoorganizmachżywych
winternetowejbaziedanych.Naukowcyzcałegoświata
wykorzystująznajdującesiętuinformacjedowłasnych
badań,abystworzyćnowe,efektywniejszelekiczy
wprowadzićnieznanedotądterapiegenowe,zarówno
lecznicze,jakizapobiegającechorobom.Projekt
PoznaniaFizjomujestambitnymprzedsięwzięciem
niosącymobietnicęintegracjiwiedzyzróżnychdziedzin
nauki,takabyumożliwićnamlepszezrozumienie
złożonychprocesów,którenazywamyżyciem.
ProjektPoznaniaFizjomu[ThePhysiomeProject–
rOzDzIAŁ
1
funkcjinawielupoziomachorganizacjitowyjątkowy
obszarzainteresowaniafizjologii.(Integrowaćznaczy
łączyćróżneelementyrazem,takabypowstałaujedno-
liconacałość).
NaRYCINIE1I1zilustrowanopoziomyorganiza-
cji,zaczynającodpoziomumolekularnego,akończąc
napopulacjachróżnychgatunkówegzystującychrazem
wekosystemachorazbiosferze.Poszczególnepoziomyorga-
nizacjisąprzedstawionewrazzróżnymidziedzinami
chemiiibiologiiodnoszącymisiędonaukiotychpozio-
mach.Obszaryzainteresowaniaposzczególnychdziedzin
częstonasiebienachodzą,asztucznepodziałyzmieniają
sięwzależnościodtego,ktojedefiniuje.Zauważjednak,
żefizjologiaobejmujewielepoziomów–odbiologii
molekularnejikomórkowejażdoekologicznejfizjologii
populacji.
Nawszystkichpoziomachfizjologiajestściślepowią-
zanazanatomią.Wiedzaobudowiekomórki,tkanki
inarządudostarczaefektywnejfizycznejpodstawydla
zrozumieniaichfunkcji.Dlategopraktycznieniemożliwa
jestnaukafizjologiiciałabezznajomościjegoanatomii.
Zpowoduścisłegopowiązaniafizjologiiianatomiiwksiążce
znajdzieszspecjalnedodatkizatytułowaneDAnatomia”.
Tesyntetycznerepetytoriailustrująanatomięsystemów
fizjologicznychnaróżnychpoziomachorganizacji.
Nanajbardziejpodstawowympoziomie,poka-
zanymnarycinie1.1,atomyłącząsię,abystworzyć
cząsteczki.Grupycząsteczekworganizmachżywych
tworząkomórki,najmniejszejednostkibudowyzdolne
przeprowadzaćwszystkieprocesyżyciowe.Bariera
białkowo-lipidowa,zwanabłonąkomórkową(lub
plazmolemą),oddzielakomórkiodichśrodowiska
RYCI1I1
Atomy
CHEMIA
Poziomyorganizacjiizwiązaneznimidziedzinynauki
Cząsteczki
MOLEKULARNA
BIOLOGIA
Komórki
KOMÓRKOWA
BIOLOGIA
Tkanki
Narządy
FIZJOLOGIA
Układy
Organizmy
pojedynczego
Populacje
gatunku
EKOLOGIA
Ekosystemy
gatunków
różnych
Biosfera
