Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
rOzDzIAŁ1Wstępdofizjologii
andDrugAdministration,FDA–przyp.tłum.]jako
środekdostosowaniawterapiicukrzycy.
Dziękibadaniomprowadzonymprzezwielewieków
znamydziświększośćmechanizmówfunkcjonowania
organizmunapoziomieukładowym.Pytaniapozosta-
jącebezodpowiedziobecniedotyczągłównieintegracji
ikontrolitychmechanizmów,szczególnienapoziomie
komórkowymicząsteczkowym.Niemniejwyjaśnienie
tego,codziejesięwprobówkachczyizolowanychkomór-
kach,możeodpowiedziećczęściowonapytaniaofunkcje
organizmu.Ztegopowodupróbynaludziachizwierzę-
tachmająkluczoweznaczeniedlaprzeniesieniawyników
badańpodstawowychnaprocesleczenia.
organizmówżywych.Pojęciatetworząwzorce,którenie-
ustanniesiępowtarzająiktórezacznieszrozpoznawać,
gdynapotkaszjewposzczególnychkontekstach.Rozpo-
znawaniewzorcówjestważnąumiejętnościąwzawodach
związanychzochronązdrowia,aponadtoułatwicinaukę
fizjologii.
Wostatnichlatachtrzyróżneorganizacjeopraco-
wałyraportyzachęcającedonauczaniabiologii,używając
tychfundamentalnychwzorców.Choćopisywewspo-
mnianychraportachróżniąsię,wyłaniasięznichpięć
głównychkierunkówwfizjologii:
1.Strukturaifunkcjanawszystkichpoziomachorga-
nizacji.
2.Przekaz,magazynowanieizużycieenergii.
3.Przepływ,magazynowanieirolainformacjiwpoje-
dynczychorganizmachipomiędzyorganizmamijed-
negogatunku.
4.Homeostazaikontrolaukładów,którejąutrzymują.
5.Ewolucja.
KIErUNKIWFIzJOLOGII
DFizjologianiejestnaukączyprofesją,alepunktemwi-
dzenia”3.Fizjolodzyszczycąsięodnoszeniemmechani-
zmów,którebadają,dofunkcjonowaniaorganizmujako
całości.Dlastudentówzdolnośćmyśleniaotym,jakwiele
układówintegrujeswojefunkcje,jestjednymznajtrud-
Wszystkietrzyraportypodkreślająznaczeniezrozu-
niejszychaspektówfizjologii.Abyosiągnąćbiegłośćwtej
mieniatego,jakpowstajenaukaizrozumieniailościowej
dziedzinie,musiszzrobićwięcejniżpoprostuzapamiętać
naturybiologii.WTABELI1I1wymieniononajważniejsze
faktyinauczyćsięnowegonazewnictwa.Naukowcyod-
zagadnieniazzakresubiologiiwedługtychraportów.
kryli,żezdolnośćdorozwiązywaniaproblemówwymaga
Wtejksiążceskupiamysięnaczterechkierunkach
stworzeniaramkoncepcyjnychczyuzyskaniaDszerszej
(tematach)najbardziejzwiązanychzfizjologią:relacjach
perspektywy”zagadnienia.
struktura–funkcja,zużyciuenergiibiologicznej,przepły-
Taksiążkapomożecizbudowaćramykoncepcyjne
wieinformacjiworganizmieorazhomeostazieikontroli
fizjologiiprzezkładzenienaciskunapodstawowepojęcia
układów,którejąutrzymują.Tematyteorazzwiązane
biologicznelubzagadnieniawspólnedlawszystkich
znimikoncepcje–wrazzichpochodnymi–pojawiająsię
wielokrotniewkolejnychrozdziałachtejksiążki.Szukaj
ichnakońcachrozdziałówwpodsumowaniachmateriału
BIEŻĄCYPrOBLEM
KiedyJimmywróciłdoswegopokoju,usiadłprzed
komputeremizacząłszperaćwinternecie.Najpierw
wpisałwwyszukiwarkęucukrzyca”,coposkutkowało
pojawieniemsię77,2mlnwyników.uToniezadziała.
Spróbujmyinsulina”.14mlnwyników.uJakmamwten
sposóbuzyskaćjakąkolwiekodpowiedź?”.Kliknął
napierwszylink,sponsorowanąreklamękierującą
nastronętype2-diabetes-info.com.Tomożebyć
dobre.Jegomamachorowaławłaśnienacukrzycę
typu2.Aletobyłastronakoncernufarmaceutycznego
próbującegosprzedaćlek.uAmożeto?WhyInsulin.
com–Możetutajznajdęjakieśodpowiedzi”.Alenatej
stronierównieżpróbowanocośsprzedać.uMożemój
profesorfizjologiimipomoże.Zapytamjutro”.
P1:JakichhasełmógłużyćJimmywwyszukiwarce,
abyotrzymaćmniejwyników?
2
6
10
13
17
21
26
ipytaniachkontrolnych.
Kierunek1:Budowaifunkcja
sąściślezwiązane
Integracjabudowyifunkcjirozciągasięnawszystkiepo-
ziomyorganizacji,odmolekularnegodopoziomuciała
jakocałości.Tozagadnieniedzielisięnadwiegłówne
koncepcje:interakcjimolekularnychikompartmentacji
[compartment–przedział–przyp.tłum.].
InterakcjemolekularneZdolnośćpojedynczych
cząsteczekdowzajemnegowiązaniasięlubreagowania
zinnymimolekułamijestkluczowadlafunkcjonowania
organizmu.Funkcjecząsteczekzależąodichbudowy
ikształtu,anawetnajmniejszezmianywtychżemogą
istotniewpływaćnafunkcje.Klasycznymprzykładem
tegozjawiskajestzamianajednegoaminokwasuwstruk-
turzehemoglobiny.(Hemoglobinajestbarwnikiemkrwi
odpowiadającymzatransporttlenu).Tajednamałaróż-
nicawbiałkuzmieniaprawidłowąhemoglobinęwformę
wywołującąanemięsierpowatokrwinkową.
Wielefizjologicznieznaczącychinterakcjicząstecz-
3R.W.Gerard.MirrortoPhysiology:ASelf-SurveyofPhysio-
logicalScience.Washington,DC:AmericanPhysiologySociety,
kowych,októrychnauczyszsięztejksiążki,dotyczy
1958.
grupysubstancjibiologicznychzwanychbiałkami.
