Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RYCI1I3
zWróĆUWAGĘNA…
MAPOWANIE
Mapowaniejestnieliniowymsposobemsystematyzowania
wiedzybazującymnazałożeniu,żekażdyczłowiekna
własny,wyjątkowysposóbintegrujenowopoznanymateriał
ztym,któryjużopanował.Mapowanietobardzoużyteczne
narzędzie,gdyżtworzeniemapwymagaodczłowieka
intensywnegomyśleniaorelacjachpomiędzyelementami
składowymidanejporcjiinformacji.Badaniapokazały,że
kiedyludzieprzetworząinformacjewpewienszczególnydla
siebiesposób,jeszczezanimpostarająsięjezapamiętać,ich
rozumienieizachowaniewpamięciulegaznacznejpoprawie.
Mapowanieniejesttylkozwykłątechnikąuczeniasię.Eksperci
tworząmapyrównieżwtedy,gdystarająsięzintegrować
nowonabyteinformacjezposiadanąprzeznich,ugruntowaną
wiedzą.Mogąstworzyćprzytymdwielubnawettrzywersje
mapy,zanimuznają,żeodzwierciedlaonaprawidłowo
ichrozumieniedanegotematu.Naukowcyprzezmapowanie
planująkolejnekrokiwswoicheksperymentach.Lekarze
tworząmapy,abyułatwićsobiediagnozowanieileczenie
pacjentów.
Mapymogąprzybieraćrozmaiteformy,alenajczęściejskładają
sięzpojęć(słówlubkrótkichwyrażeń)połączonychstrzałkami
wskazującymiichwzajemnezwiązki.Strzałkommożnanadać
oznaczeniaokreślającetypzwiązkupomiędzypołączonymi
pojęciami(struktura/funkcja,przyczyna/skutek)lubpoprostu
wyjaśniająceichznaczenie("zbudowanejestz”).Możnatakże
użyćróżnychkolorówdlastrzałekipowiązanychterminów,
abywskazaćnaróżnekategoriepojęciowe.Wfizjologii
mapyzazwyczajkoncentrująsięnapowiązaniachmiędzy
strukturamianatomicznymiinaprocesachfizjologicznych
(mapystruktura/funkcja,ryc.1.3a)orazprawidłowejkontroli
homeostatycznejinieprawidłowych(patofizjologicznych)
procesach(mapyprocesówlubschematyblokowe,ryc.1.3b).
Jeślimatouzasadnienie,mapamożerównieżzawierać
wykresy,diagramyirysunki.
Wniniejszympodręcznikuznajdzieszwielemap.Mogącione
posłużyćzapunktwyjściadotworzeniatwoichwłasnych.
Pamiętajjednak,żenajwięcejzyskasz,gdystworzysz
mapęcałkowiciesamodzielnie.Dziękiwłasnoręcznemu
mapowaniuinformacjimyśliszopowiązaniachpomiędzy
różnymipojęciami,porządkujeszswojąwiedzę,tworząc
zhierarchizowaną,komplementarnąstrukturępamięciową,
aponadtoułatwiaszsobiedostrzeżeniepodobieństwiróżnic
pomiędzyposzczególnymielementami.Opracowanie
materiałuwtakisposóbpomagawutrzymaniugowpamięci
długotrwałej,stanowiącalternatywędlażmudnegoprostego
zapamiętywaniakolejnychporcjiinformacji,którenastępnie
ulegajązapomnieniu.
Niektórzynielubiączytaćręcznierysowanychmap.Istnieje
kilkacyfrowychnarzędzimapowania,takichjakchoćby
PowerPointczyinne–równieżdarmowe–programy.
PowerPoint
1.
Wybierzpustyslajd,klikającnaNARZĘDZIAGŁÓWNE
–UKŁAD.
2.
KliknijnaWSTAWIANIE–KSZTAŁTY,abystworzyćbloki/
owaleistrzałki.Abysformatowaćwstawionepole,kliknij
nanimprawymprzyciskiemmyszy.Możeszzmienićkolor
obramowaniaiwypełnienia.
3.
WejdźweWSTAWIANIE–POLETEKSTOWE,abynadać
etykietystrzałkomorazumieścićpojęciawewnątrzpól.
Oprogramowanie
Darmoweoprogramowaniedomapowaniadostępne
jestnastronieIHMCCmapToolspodadresem
http://cmap.ihmc.us.Możesztakżespróbowaćznaleźć
wsieciinneaplikacje.Jednymzpopularnychkomercyjnych
programówdomapowaniajestInspiration,dostępny
podadresemwww.inspiration.com.
Jakrozpocząćmapowanie
1.
Wpierwszejkolejnościwybierzpojęciadomapowania.
(Pytanianakońcukażdegorozdziałuobejmujązawsze
przynajmniejjednąlistępojęćwartychmapowania).
Czasemwartonapisaćpojęcianaosobnychkartkach
papierulubnatzw.fiszkach.Dziękitemubardzołatwo
jestzmienićukładmapy.
2.
Wmapowaniunajtrudniejjestzazwyczajzdecydować,
odczegozacząć.Konstruowaniemapyrozpocznijod
pogrupowaniapowiązanychzesobąpojęć.Wtrakcie
pracymożeokazaćsię,żeniektóreznichpasujądo
więcejniżjednejgrupy.Najprawdopodobniejbędąone
połączonezpozostałymipojęciamiwieloma
strzałkami.
3.
Terazspróbujstworzyćhierarchięswoichpojęć.
Możeszwypisaćjenakartcepapierualbopoukładać
gotowekartkizpojęciaminastolelubpodłodze.
Wmapie"struktura/funkcja”nagórzeumieśćnadrzędny,
najistotniejszytermin,odktóregowywodząsięwszystkie
pozostałe.Wmapieprocesówzacznijodtego,który
zachodzijakopierwszy.
Następnierozwińswojągłównąkoncepcję,przechodząc
dokolejnych,corazbardziejszczegółowychelementów,
albochronologiczniepodążajzaopisywanym
procesem.Użyjstrzałekdowskazaniakierunkusprzężeń
iwprowadźlinieproste,abypowiązaćpokrewnepojęcia.
Występowaniekolejnychterminówcorazniżejoznaczać
będziewzrostzłożonościlubupływczasu.
Niektóreztwoichstrzałekbędąmogłysiękrzyżować.
Możnategouniknąćprzezprzebudowęmapy.Pomocne
możesięokazaćopatrywaniestrzałeketykietami
zesłowamiobjaśniającymi.Naprzykład:
Białkakanałowe
tworzą
otwartekanały
Stosowaniekolorówmożebyćbardzoużyteczneprzy
mapowaniu.Możeszużyćróżnychkolorówdoróżnych
typówpowiązańlubkategoriipojęciowych.Możesz
takżedodaćobrazkiiwykresypowiązanezkonkretnymi
pojęciaminatwojejmapie.
4.
Gdyjużstworzyszmapę,usiądźwygodnieipomyśl
oniej.Czywszystkieelementyznajdująsięnawłaściwym
miejscu?Pospojrzeniunamapęcałościowomożesz
zechciećprzesunąćniektóreznich.Terazjestczas
naskorygowanieewentualnychbłędów,usunięcie
niepotrzebnychelementówczydodanietych,októrych
zapomniałeś.Przejrzyjmapę,zaczynającodgłównego
pojęcia,iprzesuwajsięwkierunkudetali.Zadaj
sobiepytania,naprzykład:Jakajestprzyczyna?
Jakijestskutek?Jakieelementysązaangażowane?
Jakiesągłównecechy?
