Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Osmozaitoniczność
35
Organizmjakocałośćjestelektrycznieneutralny,ale
wpłyniewewnątrzkomórkowymznajdujesiękilka
dodatkowychjonówujemnych,aodpowiadająceimjony
dodatniesązlokalizowanewpłyniezewnątrzkomórko-
Organizmtogłówniewoda
wym.Wefekciewnętrzakomóreksąrelatywnienieco
bardziejujemneniżprzestrzeńzewnątrzkomórkowa.Ta
Wodatonajważniejszacząsteczkawludzkimorganizmie,
nierównowagajonowaprowadzidonierównowagielek-
ponieważjestrozpuszczalnikiemkażdejżywejmaterii.
trycznej.Zmianytejnierównowagisąźródłemsygnałów
Jednozpierwszychpytańnaukowcówszukającychżycia
elektrycznych.Tentematzostanieomówionybardziej
wodległychczęściachukładusłonecznegobrzmi:DCzy
szczegółowowdalszejczęścirozdziału.
natejplaneciejestwoda?”.Bezwodyżyciewformie,jaką
Podsumowując,wartozwrócićuwagę,żehomeo-
znamy,niemożeistnieć.
stazaniejesttymsamymcorównowaga.Przestrzenie
Jakdużowodyjestwludzkimorganizmie?Ze
wewnątrzkomórkowaizewnątrzkomórkowapozostają
względunato,żekażdyczłowiekjestinny,niemajednej
wstanierównowagiosmotycznej,aleniechemicznej
odpowiedzi.Jednakwprzypadkufizjologiiczłowieka
ielektrycznej.Cowięcej,równowagaosmotycznawraz
częstomówimyowartościachstandardowychprzyjętych
zdwiemawymienionyminierównowagamisądyna-
dlaopisufunkcjifizjologicznychdotyczącychDmęż-
micznymistanamiustalonymi.Celemhomeostazyjest
czyznyważącego70kg”.Wartościteopartonadanych
utrzymanietychdynamicznychstanówustalonych
opublikowanychwpołowieXXwiekuprzezMiędzy-
wkompartmentachorganizmu.
narodowąKomisjęOchronyRadiologicznej,która
Wpozostałejczęścirozdziałuomówimytetrzy
układającwytycznedotyczącedopuszczalnejekspozycji
stanyustaloneorazrolęmechanizmówtransportu
napromieniowanie,wybrałamłodego(20–30lat)białego
iwybiórczejprzepuszczalnościbłonkomórkowychwich
Europejczykapłcimęskiej,ważącego70kgjakoDrefe-
utrzymywaniu.
rencyjnegomężczyznę”lubDstandardowegomężczyznę”.
W1984r.doDreferencyjnegomężczyzny”dołączyła
SPrAWDzENIE
1.Wykorzystującto,cowiesz
Dreferencyjnakobieta”,osobamłoda,ważąca58kg.
WIEDzY
ozasadachnazewnictwaenzymów,
JednakzbiegiemczasupopulacjaStanówZjednoczo-
wyjaśnij,conazwaNa+-K+-ATPaza
nychstawałasięcorazwiększaicięższa,dlategow1990r.
mówiodziałaniutegoenzymu.
Dreferencyjnymężczyzna”musiałzwiększyćswojąmasę
2.Płynwewnątrzkomórkowyodróżnia
sięodpłynuzewnątrzkomórkowego
do77,5kgistaćsięo8cmwyższy.
wysokimstężeniemjonów___
__
60%całkowitejmasyciała70kgDreferencyjnego
orazniskimstężeniemjonów:___
__,
mężczyzny”(czyli42kg)stanowiwoda.Każdykilogram
___
__i___
__.
wodymaobjętość1litra,więccałkowitaobjętośćwody
3.Wsytuacjachklinicznychmonitoru-
to42litry.Toodpowiednik21dwulitrowychbutelek
jemyhomeostazęróżnychsubstancji,
takichjakjony,gazyczysubstancje
napoju!
organiczne,przezpobraniepróbki
Ciałodorosłejkobietyzawieramniejwodywprze-
krwiianalizęosocza.Spróbujprze-
liczeniunakilogrammasyciałaniżciałomężczyzny,
widziećdlakażdejznastępujących
ponieważworganizmiekobietyznajdujesięwięcejtkanki
substancji,czyjejstężeniewosoczu
mówitakżeojejstężeniuwECFiICF
Uzasadnijswojąodpowiedź.
.
tłuszczowej.Dużekropletłuszczuwtkancetłuszczowej
zajmująwiększośćobjętościkomórki,wypierającbar-
(a)Na+
dziejwodnistącytoplazmę.Wiekrównieżwpływana
(b)K+
zawartośćwodyworganizmie.Uniemowlątwystępuje
(c)woda
względniewięcejwodyniżudorosłych,zawartośćwody
(d)białka
spadatakżeworganizmachosóbpowyżej60.rokużycia.
WTABELI2.1pokazanozawartośćwodyjakoprocent
całkowitejmasyciałauosóbwróżnymwiekuiobu
OSMOzAITONICzNOŚĆ
płci.Wpraktyceklinicznejprzyprzepisywaniuleków
koniecznejestuwzględnieniezmiennościwzakresie
Rozmieszczeniesubstancjirozpuszczonychworganizmie
zawartościwodyworganizmieludzkim.Zewzględuna
zależyodtego,czydanasubstancjamożeprzechodzić
fakt,żekobietyiosobystarszemająmniejszązawartość
przezbłonykomórkowe.Zdrugiejstronywodamożesię
wodyworganizmie,stężenielekuwichosoczubędzie
swobodnieprzemieszczaćdownętrzainazewnątrznie-
wyższeniżumłodegomężczyznypopodaniutakiej
malkażdejkomórkiorganizmuprzezprzechodząceprzez
samejdawkiwprzeliczeniunakilogrammasyciała.
błonę,wypełnionewodąkanałyjonoweorazspecjalneka-
Dystrybucjawodymiędzykompartmentamiorga-
naływodneutworzoneprzezbiałkoakwaporynę(AQP).
nizmujestmniejzróżnicowana.Kiedyprzyglądamysię
Wbieżącejczęścirozdziałuzbadamyzwiązekmiędzy
względnymobjętościom,kompartmentwewnątrzkomór-
ruchemsubstancjirozpuszczonychorazruchemwody
kowyzawieraokołodwóchtrzecich(67%)całkowitej
przezbłonykomórkowe.Pełnezrozumienietegotematu
wody(ryc.2.1b,c).Pozostałaczęść(33%)jestrozdzielona
stanowipodstawęklinicznegostosowaniaterapiiopartej
nadożylnym(i.v.)podawaniupłynów.
rOzDzIAŁ
2
