Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ceremoniału,pielgrzymekiodpustów.Rej,jakErazm,wierzył
wskutecznośćwychowaniaodnajmłodszychlat.
PróczprzekładuNowegoTestamentu,Rejkorzystałzutworów
moralizatorskichHolendra,główniezPodręcznikażołnierza
Chrystusowego,którycieszyłsięogromnąpopularnością.Traktat,
wydanyporazpierwszyw1503,doroku1536miałjuż42wydania
wjęzykułacińskimi13wprzekładachnajęzykinarodowe:najęzyk
polskiprzetłumaczyłgoWojciechzNowegoMiasta.Dziełoukazało
siędrukiemzprzedmowąJanaSeklucjana,wKrólewcu,wroku
1558,podtytułemRycerstwochrześcijańskie,czyliżywotduchowny,
tojestnaukaprawdziwachrześcijańska.Rodzimąpostaćmilitis
Christianikreśliłyzarównopostyllekatolickie,jakiprotestanckie,
„żołnierzChrystusa”obecnyjestrównieżwpublicystycereligijnej.
PortretrycerzachrześcijańskiegoRejszkicujewPostylli
iwŹwierciadle,wŹwierzyńcuznajdujesięepigramatzatytułowany
Rycerzkrześcijański.Takżerozmowamiędzyżołnierzem
agospodarzemzamieszczonawŻywocieczłowiekapoczciwego
(1,9,3)jestprzeróbkądialoguErazmaSprawywojennezRozmów
potocznych.SamRejwskazał,zjakiegowzorcakorzystał,pisząc:
„nadobnieotymonRoterdan,sławnyczłowiek,jakoby
zpośmiewiskiemjakimnapisał”.Wzamieszczonychwdziele
wywodachnatematwładzykrólewskiejsłyszalnejestechoinnego
utworuHolendra–InstitutioprincipisChristiani(Wychowanie
księciachrześcijańskiego).
DowodaminapilnąlekturędziełRotterdamczykaipróbę
przeniesieniajegomyślinagruntpolskisątakże:Catechismus,
PsałterzDawidów,Kupiec,Przestrachnazłesprawyludzkiego
żywota[36].CzęśćfacecjiŹwierzyńcamaźródłowAdagiach
iColloquiafamiliaria(Rozmowachpotocznych).
DolekturRejatrzebaoczywiściezaliczyćtedzieła,które
stanowiłybezpośredniewzorcedlajegoutworów.Krąglektur
Okszyca,próczwymienionychdziełErazma,wyznaczajązatem
m.in.:MercatorseuiudiciumThomasaNaogeorgusa,
InApocalypsim[...]concionescentumHeinrichaBullingera,
Psalmorumomnium[...]paraphrasticaJohannesavanderCampen
(Campensisa),CatechismusminorpuerorumUrbanusaRhegiusa,
ZodiacusvitaePieraAngelaManzollegodelaStellatazwanego
Palingeniusem.Oprócztegopisarzkorzystałzezbiorówfacecji:
LaurentiusaAbstemiusa,PoggiaBraccioliniego(Liber
