Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pamięciprzykować”i„mocnoschować”.Wśredniowieczu
układanowięctekstywgpewnegoporządku–alfabetu
pamięciowego,którego„literami”byłyrozmaiteloci(miejsca),
którewyobrażałsobiezapamiętujący.Następnie,przechodząc
odmiejscadomiejsca,potrafiłodtworzyćrzeczy,którewnich
umieścił.
WŹwierzyńcuiwierszowanychApoftegmatachwchodzących
wskładŹwierciadławidocznesąśladyrozmaitychporządków,
owychalfabetówpamięciowych.Możliwe,żeRejcelowo
jekomponował,mógłjednakbiernieodtwarzaćtakskonstruowane
formyznanychmutekstówdawniejszych.Przykłademilustrującym
zagadnieniejestdrugirozdziałŹwierzyńca.Zawieraonwiersze
poświęconereprezentantomszlachty.Utworyteautorpogrupował
zgodniezpodziałemnatrzystanysejmujące(króla,senat,
przedstawicieliszlachty),wobrębiektórychzachowałhierarchię
rodzinną,urzędowąlubterytorialną.Najpierwpojawiająsięzatem
reprezentancimęskiejliniidynastiipanującej,następniekobiety
(przyczymżonyprzedsiostrami,zamężneprzedpannami),dalej
kasztelaniiwojewodowie(krakowscynapierwszymmiejscu),
kanclerzkoronny.Pozostałewierszepogrupowane
sąwgprzynależnościterytorialnejszlachciców.Zasadytebyły
powszechnieznaneiwymagane–np.naruszenienależnegomiejsca
stanowiłoformalnąprzeszkodęwrozpoczęciuobradsejmu.
WrozdzialeIIIpierwszewierszezostałyułożonewgkolejności
urzędów,począwszyodnajważniejszego(król,wojewoda,
kasztelan,starosta).KompozycjaIVrozdziałuŹwierzyńcaoraz
Apoftegmatówkrótszychstanowiodzwierciedleniezachowania
gospodarzaobchodzącegozabudowania–oddomuprzezbudynki
gospodarskiezpowrotemdodomu.WApoftegmatachkrótszych
seriedystychówwyznaczająsposóbporuszaniasiępodomu.
WdziełachRejaznajdziemywieleinnychporządkówtego
rodzaju[41].
Upodobaniedoporządkowaniaisortowaniaproweniencji
średniowiecznejwidocznejesttakżewkompozycjiŻywota
człowiekapoczciwegoiŹwierciadłajakocałości.Świadczyotym
podziałutworównacorazmniejszeczęści,zachowaniereguły
podziałuikonsekwencjawichoznaczaniu:Żywotczłowieka
poczciwegoiPrzemowakrótka(skomponowanaidentyczniejak
częśćŻywota)dzieląsięnaksięgi,tenakapitula,któreskładająsię
