Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kotdochodzidowniosku,żeniezamieniłbysięzLwem,gdyż„[...]
lepszatrochawswobodzie/Niżliwielkikosztwniewoli”–własna
wolnośćniżkosztownaniewola.WefekciezatemKotubolewanad
uwięzieniemrozmówcy,dziwiącsięhardejpostawieLwa.Motyw
wolnościmiernegoiniewolimożnegoRejpowtórzywpierwszym
epigramacieFiglikówokróluZygmuncieiziemianach.
Wliczącymniemal370wersówutworzejestmiejsce
narozważaniaoistociewolności,aletakżenaanegdotyiwzajemne
przytykirozmówców.Żywośćibezpretensjonalnośćzawdzięcza
dialogjęzykowi,żartomsłownym,atakżecharakterystycznejdla
pisarzapasjirealisty.Taostatnia,jaksięokazuje,dałaznaćosobie
jużwewczesnejtwórczości.Pierwszaznakreślonychscenek
obyczajowych(w.72–82)dotyczypijackiejburdywkarczmie,
wktórejchłoponazwiskuKrólpadapodławą.PozwalatoLwu
podważyćwywódKotaokotach–zuchwalcach.Kolejnatoopis
figlazwanego„ciąganiemkota”(w.139–160).Byłatozabawa
początkowożołnierska,apotemdworska,polegającanapodstępnym
zakładziezwybranąofiarą,żeniezdołaprzezwodę(staw,błoto
itp.)przeciągnąćkotaprzywiązanegodolinynaprzeciwległym
brzegu.Gdynieszczęśnikpozwoliłopleśćsięsznurem,żartownisie
chwytalikonieclinyzuwiązanymzwierzęciemiprzeciągalifryca
przezwodę.Ofiarabyłanazywana„kotem”,azwrot„ciągnąćkota”
(ośmieszyćsię,daćsięnabrać,zrobićgłupstwo,okazaćsię
naiwnym)stałsięprzysłowiowyiprzewijasięnakartachkolejnych
dziełNagłowiczanina.DosamejzabawyRejpowróciłwŹwierzyńcu
(III80).Ostatniąscenkąjestopiseksperymentudworskiego
mającegonaceluustalenie,czylewsięboikoguta,zgodnie
zwiedząprzekazanąwuczonychksięgach.Dworzaninubiegł
ziemianina,jednakżepotrząsającptakiemnaraziłsięnaśmieszność.
Lewzjadłkogutaistałsięzagrożeniemdladworzanina.Naistnienie
przesąduorzekomymlęku,jakżywilewwobeckoguta,wskazują
liczneteksty.Rejowi–czytelnikowiErazma–motywmógłbyć
znanyzColloquiafamiliaria(Rozmówpotocznych)alboPliniusza
komentowanegonaAkademiiKrakowskiej.Niemożnawykluczyć,
żeRejzaczerpnąłinformacjęzktóregokolwiekzdzieł,wktórych
gromadzonowiedzęoświeciefaunyiflory.Wowymczasie
popularnebyłym.in.zielnikiStefanaFalimirzaiHieronima
Spiczyńskiego.
Pomimożedialognawiązujedotematykiśredniowiecznych
