Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.48
Księgapierwsza.Częśćogólna
2.Artykuł47§1wprowadzadalekoidącekonsekwencjeprawne90.Częśćskładowarzeczyniemożebyć
bowiemodrębnymprzedmiotemwłasnościiinnychprawrzeczowych,dlategoteżwłaścicielemczęści
składowejjestzawszewłaścicielrzeczygłównej.Wszczególnościwprzypadkudokonanegotrwałegopołą-
czenia,zgodniezart.191,własnośćnieruchomościrozciągasięnarzeczruchomą,którazostałapołączona
znieruchomościąwtakisposób,żestałasięjejczęściąskładową.Wkonsekwencjiczęśćskładowarzeczy
dzielilosprawnyrzeczygłównej.Niemożeonastanowićodrębnegoodrzeczyprzedmiotuzasiedzenia91,
atakżeniemożestanowićodrębnegoprzedmiotuobciążeniaprawemrzeczowym92.Częśćskładowamoże
byćjednakprzedmiotemposiadania93.Odmiennystatusprawnyczęśćskładowauzyskujedopieropowy-
odrębnieniujakorzeczsamoistnanaskutekrozłączeniazrzeczągłówną(zob.komentarzdoart.191).Nie
matakżeprawnychprzeszkóddlazastosowaniakonstrukcjiumowyzobowiązującejdoprzeniesieniawłas-
nościrzeczyprzyszłej,którąstanowićbędzieczęśćskładowapodokonanymwyodrębnieniu.
3.Artykuł49wprowadzaustawowywyjątekodzasadysuperficiessolocedit(zob.komentarzdoart.49).Urzą-
dzeniaprzesyłowe,doktórychodnosisięart.49§1,powejściuwskładprzedsiębiorstwa,niestanowiączęści
składowejnieruchomości,ponadtonależyjekwalifikowaćjakosamoistnerzeczyruchome94.Skorodelege
latabrakograniczeńcodoprzenoszeniawłasnościurządzeńprzesyłowych,toustawodawcanietraktujeich
jakoczęściskładowychwiększejcałości,umożliwiającobrótnimibezwzględunaichcharakteristopień
powiązaniazsiecią95.Trafniezauważasię,iżuznanieurządzeniaprzesyłowegozaczęśćskładowąinsta-
lacjiprowadziłobydoprzejściajegowłasnościnawłaścicielainstalacjiwkażdymprzypadku,bezwzględu
naregulacjekodeksowe96.
4.Artykuł50rozszerzapojmowanieczęściskładowychtakżenaprawazwiązanezwłasnościąnierucho-
mości.Wprzypadkuprawkryteriumdecydującymokwalifikacjijakoczęściskładowejjestrelacjazpra-
wemwłasnościnieruchomości,którajestnatylesilna,żepowodujepowstanienstanuzwiązania”.Związanie
torzutujenazasadyobrotucywilnoprawnegowzakresietychpraw(zob.komentarzdoart.50).Przykład
omawianegozwiązaniaprawstanowikonstrukcjawłasnościnieruchomościiustanowionejsłużebności
gruntowej(art.285§1k.c.),któratosłużebnośćniemasamoistnegocharakteru,albowiemjestzwiązana
zwłasnościąnieruchomościwładnącejtaksilnie,iżstanowijejczęśćskładową97.
Art.48.[Częściskładowegruntu]
Zzastrzeżeniemwyjątkówwustawieprzewidzianych,doczęściskładowychgruntunależąwszczególnościbudyn-
kiiinneurządzeniatrwalezgruntemzwiązane,jakrównieżdrzewaiinneroślinyodchwilizasadzenialubzasiania.
I.Zasadasuperficiessolocedit
1.Wywodzącasięjeszczezprawarzymskiegozasadasuperficiessoloceditzostaławyrażonawart.48oraz
art.191.Mająccharakteriuscogens,stanowiona,żewszystko,cojesttrwalezłączonezgruntem,dzieli
90Zob.szerzejT.Dybowski,Częściskładowerzeczy,NP1969/1,s.79in.;H.Cioch,H.Witczak,Zasadasuperficiessoloceditwprawiepolskim,
nRejent”1999/5,s.17.
91Takm.in.SNzwpostanowieniuz19.01.1988r.,IIICRN459/87,LEXnr8858,wktórymwskazano,żeniemożnanabyćwdrodzezasiedzenia
piwnicy,usytuowanejpoddomemmieszkalnym,zajmowanymprzezwłaścicielazabudowanegonimgruntu(art.172).
92Zob.art.9u.z.r.r.z.,którystanowi,żejeżelirzeczruchomaobciążonazastawemrejestrowymstałasięczęściąskładowąnieruchomości,zastaw
rejestrowywygasa.
93S.Grzybowski,Prawocywilne.Zarysprawarzeczowego,Warszawa1976,s.214.
94Takm.in.G.Bieniek,Jeszczewsprawiestatusuprawnegourządzeńprzesyłowych,M.Praw.2008/20,s.1073;A.Olejniczak,Własnośćurzą-
dzeńprzyłączonychdosieciprzedsiębiorstwaenergetycznego(uwagiowykładniart.49k.c.),RPEiS2000/4,s.31;M.Balwicka-Szczyrba,
Korzystanie…,s.78.Zob.teżwyrokSNz22.01.2010r.,VCSK195/09,OSNC2010/7-8,poz.116;wyrokSNz13.04.2011r.,VCSK309/10,
LEXnr1001339.
95Zob.szerzejM.Balwicka-Szczyrba,Korzystanie…,s.75-78.
96G.Bieniek,Jeszczewsprawiestatusu…,s.1072-1073.
97Zob.m.in.postanowienieSNz22.07.2010r.,ICSK583/09,OSNC2011/3,poz.33;wyrokSNz6.03.1984r.,IIICRN29/84,OSNC1984/10,
poz.180.
168
MałgorzataBalwicka-Szczyrba
