Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułIII.Mienie
Art.553
przedsiębiorstwawyrażonąwart.551.Dlategoteżzbycieprzedsiębiorstwapowinnoobejmowaćconajmniej
teskładniki,któredeterminująfunkcjespełnianeprzezprzedsiębiorstwo215.
2.Wskazanojuż,żeabydokonaćczynnościprawnejmającejzaprzedmiotprzedsiębiorstwo,zzasadynietrzeba
dokonywaćczynnościwzakresiekażdegozjegoelementów(np.oddzielnieprzenosićwłasnośćnierucho-
mości,ruchomościczyteżdokonywaćcesjipraw).Komentowanyart.552umożliwiadokonanieczynności
prawnejmającejzaprzedmiotprzedsiębiorstwonazasadzieunoactu(jednymaktem)216,chybażecoin-
negowynikaztreściczynnościprawnejalbozprzepisówszczególnych.Zasadatadotyczywszelkichczyn-
nościprawnych,któredotycząprzedsiębiorstwaintervivosimortiscausa,wtymzbyciaprzedsiębiorstwa,
jegowydzierżawieniaczyustanowieniananimprawrzeczowych.Zbycieprzedsiębiorstwamożeprzytym
służyćróżnorakimcelomgospodarczym217.
Komentowanyartykułumożliwiaodejścieodwyrażonejwnimzasady(dyspozytywnycharakterprzepisu).
Zsamejtreściczynnościprawnej,jakteżzprzepisówszczególnych,możewynikaćmożliwośćwyłączenia
poszczególnychskładnikówzzakresuczynnościprawnejdokonywanejunoactu218.Przykłademtychdru-
gichsąograniczeniawzbywalnościniektórychprawukształtowanychjakoniezbywalne,np.użytkowania
(art.254).
3.Następstwemzbyciaprzedsiębiorstwajestprzeniesienieprawpodmiotowychdoposzczególnychskładni-
kówwchodzącychwskładprzedsiębiorstwa219.Zeswejistotyjestonodokonywanenazasadziesukcesji
syngularnej,anieuniwersalnej220.
4.Wzakresieformywłaściwejdlazbyciaprzedsiębiorstwazob.komentarzdoart.751.Należyzniegowywo-
dzić,żedozbyciaprzedsiębiorstwwymaganajestformaszczególnazpodpisemnotarialniepoświadczonym,
jednakżewprzypadku,gdywskładprzedsiębiorstwawchodzinieruchomość,wymaganabędzieformaaktu
notarialnego(zob.komentarzdoart.751§4).
Art.553.[Gospodarstworolne–definicja]
Zagospodarstworolneuważasięgruntyrolnewrazzgruntamileśnymi,budynkamilubichczęściami,urządze-
niamiiinwentarzem,jeżelistanowiąlubmogąstanowićzorganizowanącałośćgospodarczą,orazprawamizwiąza-
nymizprowadzeniemgospodarstwarolnego.
1.DefinicjagospodarstwarolnegozostałazamieszczonawKodeksiecywilnymwwynikunowelizacji
z28.07.1990r.221Wskazujesię,żeustawodawcawprowadziłtopojęciewceluwyeliminowaniawątpliwości
codoskładnikówmajątkuwchodzącegowzakresgospodarstwarolnego,któremogąpodlegaćszczególnej
reglamentacji222.Wydajesięjednak,żeceletenależywidziećszerzej,podobniedocelówdefiniowaniaprzed-
siębiorstwawart.551223(zob.komentarzdoart.551),waspekcieuproszczeniaobrotucywilnoprawnego.
2.Wświetleart.553gospodarstworolnestanowizbiórpraw(universitasiuris),ajakotakieniemożebyć
uważanezarzeczwrozumieniuart.45.Gospodarstworolnekonstrukcyjnieprzypominaprzedsiębiorstwo
zart.551,albowiemobapojęciaodnosząsiędofunkcjonalnejcałości.Omawianadefinicjazart.553znajdzie
215TakwwyrokuSNz17.10.2000r.,ICKN850/98,LEXnr50895.
216Zorzecznictwazob.wyrokSNz1.04.2003r.,IVCKN366/01,OSNC2004/6,poz.98;wyrokSNz13.06.2019r.,VCSK646/17,LEXnr2681269;
wyrokSAwKrakowiez12.07.2019r.,IAga70/18,LEXnr3012223.
217Zob.szerzejM.Poźniak-Niedzielska,Zbycieprzedsiębiorstwa…,s.36.
218Por.m.in.uchwałaSNz25.06.2008r.,IIICZP45/08,LEXnr393765.SądNajwyższyzwracauwagę,żewyjątekmożetakżewynikaćzwłaś-
ciwościzobowiązania.
219Takm.in.J.Widło,Przedsiębiorstwo…,s.9;Z.Radwański,Prawocywilne…,2003,s.131.
220Z.Radwański,Prawocywilne…,2003,s.131.
221Dz.U.Nr55,poz.321.
222TakwuzasadnieniuwyrokNSAwWarszawiez20.09.1991r.,IISA669/91,LEXnr10260.
223Por.P.Bielski,Celedefiniowaniapojęciagospodarstwarolnegowsystemieprawa-uwagizperspektywyprawahandlowego,nRejent”2005/10,
s.74.
MałgorzataBalwicka-Szczyrba
183
